O MOTIN DE BETOTE ( SÁRRIA ) 1870

                                       O MOTÍN DE BETOTE ( SÁRRIA ) 1870

Os días 12, 13 e 14 de novembro de 1870 un grande número de labregos, especialmente procedentes da zona norte do concello de Sárria  amosaron unha forte protesta contra a esixenza de pagamento de impostos ( trabucos ) que  os recadadores   viñan facendo co apoio dun destacamento  do exército ao efecto chamado polas autoridades locais

. Sárria e a Costa de Betote foron os escenarios onde se produciron enfrontamentos que rematarían coa morte  de algúns labregos  ao recibiren o impacto de balas disparadas polos soldados.

Grazas á publicación de exemplares do Boletín  Oficial da Provincia de Lugo( 15.12.1870 ), e tamén  da de Ourense podemos coñecer a requisitoria feita polo Xuiz de Instrucción de Sárria, Ramón Guerra Neira, en  9,12,1870, na que fai citación de XOSE NEIRA NEIRA, de San Miguel de Vilapedre,  CIDRE FERNÁNDEZ FERNÁNDEZ, de San Vicenzo de Betotem XOÁN FERNÁNDEZ RODRÍGUEZ, de San Salvador de Vilar de Sárria e MANUEL LÓPEZ REAL , de San Martiño de Requeixo  para que comparezan " para renderen  indagatoria  e responderen aos cargos  que lles resultan  na causa que  se instrúe  sobor de  desordes públicos ocorridos  en San Vicenzo de Betote os días 12, 13 e 14 de novembro de 1870"

Podemos  así 152 anos despois de se producir aquel alzamento popular de tan fatal desenlace dar os nomes de quen foron  considerados "dirixentes " do movemento contestario afogado coa intervención militar e seguido das represalias e condenacións impostas por vía xudicial.

No imaxinario local sarriao  , sabendo como se sabía  a realidade do movemento contra a abusiva e inxusta imposición, podemos agora incorporar os nomes dos labregos máis comprometidos coa loita contra a opresión que padecían os labregos sarriaos, gravados con impostos, rendas, dereitos clericais, etc.  mentres as clases privilexiadas disfrutaban de  todas as prebendas ,

A identificación e circunstancias persoais  daqueles labregos sarriaos que en 1870 se puxeron á fronte dos seus compañeiros de infortunio na percura dunha sociedade máis xustas , permite que poidamos personificar neles  a forza  dos primeiros labregos que loitaron, e algúns deles morreron, na defensa dunha vida máis digna.

XOSÉ NEIRA NEIRA : Estatura baixa, cara redonda, cor trigueña, ollos pardos, barba pouca e afeitada, idade 23 anos. Sinais particulares: Ningún. Veste pantalón de pardomente, chaleque de pano negro, chaqueta como o pantalón, chapeu de pano negro ordinario, esclavina de pano cor café e tapabocas de algodón, cruzado, calza borceguís.

CIDRE FERNÁNDEZ FERNÁNDEZ ;  Estatura baixa, cara delgadeira, cor morena, ollos pardos, nariz longo, barba poboada afeitada, idade 45 anos. Sinais particulares : cargado de hombreiros. Veste pantalón de corte  catalán, chaleque de pano negro ou corte , garabata de seda negra crúa  ,chapeu de feltro branco , capa de pano azul unhas veces  e outras esclavina do mesmo, paraugas encarnado , calza botas,

XOÁN FERNÁNDEZ RODRÍGUEZ: Estatura alta, cara delgaa, cor pálida, ollos azuis, nariz longa , barba poboada , idade de 35 anos. Sinais particulares: Ningún. Veste pantalón de tea, chaleque de pano negro , chaqueta do mesmo, chapeu de palma, esclavina de pano v erde escuro; calza de zapatos de coiro.

MANUEL LÓPEZ REAL ; Estatura  alta, cara alongada, cor boa, ollos azuis, nariz longo, barba poboada e afeitada.Iade : 30 anos,  Sinais particulares: Ningún. Veste pantalón  de estopa, chaleque  de pano negro, chaqueta de punto, boina azul e calza zocos.

Xusto é que se coñezan os seus nomes e que  se poida render unha sentida homenaxe a quen abriron  camiño na loita contra a opresión e a inxustiza.