SARRIA: CAMIÑOS FRANCESES NA TERRA DE SÁRRIA ( 663 )

 SÁRRIA: CAMIÑOS FRANCESES NA TERRA DE SÁRRIA (  663  )

" Camiño Francés ", "Camiño Franco" , " Camiño Real".... son as denominacións  que recibían os vellos camiños  por onde estaba establecida a libre circulación  de persoas e mercancías, sen perxuizo de teren que pagar peaxes. castelaxes, portaxes  ou pontaxes .

CAMIÑO FRANCÉS DE SANTIAGO.- Pasado o monte do Cebreiro e A  Fonfría o camiño seguía polo Viduedo, Fillobal, As Pasantes e Ramil até A POBRA DE TRIACASTELA. Dende alí polos lugares da Balsa, San Xil do Carballo, Montán ( Villa Sancti  Michaellis , San Miguel de Montán, San Miguel da Costa )  , seguía por  Fontearcuda, ( Lousada ), Mon da Veiga, O Franco , até  A Furela.  Por Pintí, A Aguiada,  San Mamede do Camiño, San Pedro do Camiño, Pasáis de , San Cosme do Carballal, Vigo de Vilar de Sárria, A Ponte de Sárria, Vilanova de Sárria / A Pobra de Sárria, hoxe SÁRRIA.- Ponte da Áspera.- Zanfoga.- O Mesón.- Santa Marta do Camiño Francés.-  A Seara.- A Cruz.- O Pico.- Barreiros do Camiño Francés.- Nabáis do Camiño Francés.-  Mouzós.- O Sisto.- Domiz.- Chao de Domiz.- A Pena.->>   Entre a Ponte da Áspera e o Chao de Domiz, podían seguir o camiño pola Ermida de San Miguel de Riátcos.- As Paredes.- Vilei.- Loureiro.- Mosteiro de Barbadelo.-  San Silvestre.- Rente.- San Martiño.- Mercsdo da Serra.-  Pena do Real ( na actualidade Muiño de Marzán ).- O Sistelo.- A Pena.- Chao de Domiz........>>----A calzada seguuía por   A Olga, Peruscallo, Cortiñas , Lavandeira,  O Casal,  A Brea, Hospital de Morgade até alcanzas Ferreiros ( da Encomeda de Portomarín da  Orde de San Xoán do Hispital de Xerusalén.  Pasado O Cruceiro e o Hospital de Mirallos, pasaba polos lugares de O  Couto, As Rozas, Os Moimentos,  O Mercadoiro, Vilachá,  Hospital de San Lázaro  chegando á Ponte do Miño, na vila de San Pedro de Portomarín.

CAMIÑO FRANCÉS DE VIDUEDO A LUGO.- A comunicación habitual entre Lugo , Ponferrda e A Meseta foi , até a apertura da estrada de Madrid- A Coruña  o Camiño Francés que, pasado o lugar da Fonfría, seguía  por Viduedo, Lamas .  parroquia de Toldaos e O Furco ( No Monte da Meda ), Dende alí pola Feira da Esfarrapa, Lagos, A Armeá, parroquia de Santa María da Lama chegaba á Ponte de Carracedo- Dende alí por Neira de Rapados, Bande, Reboredo, A Ponte de Lago  , Maréi, Hospital de Chamoso,  Anseán, parroquia de Santa Comba,  San Xoán de Pena , Santo Amaro e A  Tolda de Castela entfaba na cidade de Lugo pola Porta  Toledá.

CAMIÑO FRANCÉS DE LUGO A MONFORTE..- A vía de comunicación entre  a cidade de Lugo e Monforte de Lemos seguía un  trazado diferente do que se lle deu dende  1850 coa apertura da estrada de Nadela  a Valdeorras ( pola vila de Sárria ).  Até San Xoán de Pena  este camiño coincdía co de Viduedo a Lugo ).  Dende alí, dsepóis de atravesar o río Chamoso, non lonxe da súa desembocadura do río Miño, por Farnadeiros, Quinte e as Penas do Cañón, chegaba á PONTE DE NEIRA, no río Neira. Por Castro de Neira, parroquia de Sáa do Paramo, Paredes e O Courel seguía pola Costa do Monte do Páramo até Escanlar. De ali , por Hospital de Goián, A Lama , Mesón de Lama de Caque , Ortoá , Barrerios ,e Lamalonga chegaba a O Mercado da Serra. Dende ali por  Abeledo, A Chafarica. Cedrón ( O Vento ), O Torrón  e parroquia de Chorente ,alcanzaba a  baixada  ao Val de Lemos por  A Cervela , Pousada e Vilar da Vara, até a Feira de Rubián )- Despóis  de deixar atrás  Ver . A Áspera e  Ribas Altas entraba na vila condal de Monforte

CAMIÑO FRANCÉS DE  SÁRRIA A MONFORTE.-  Na vila de Sárria  tiña dúas orixes. Unha baixo da Fortaleza  dende onde , polos Esqueiredos, en Farbán redos, chegaba á Lama da Rigueira , e outra dende o Barrio das Pedreiras  seguimdo por Pacios de Casteledo  chegaba tamén á Lama da Rigueira.Nese lugar, a man dereita , formando parte do Camiño Farncès de Sárria a Paradela, saía ese  vial  cara  Albán e Piñeira.

Pasada a aldea da Lama da Rigueir o canmiño  subía cara o Alto de Cesár  polo Real de San Fiz de Reimóndez, e por  perto do Castro de Teilonxe, Guitián,  O  Oural Vello  e Santa Cruz do Oural antes de  chegar ao lugar de Noceda, onde había mesóns, e  despóis seguía até a FEIRA DE RUBIÁN onde se xuntaba co Camiño Francés, que pola man dereita, viña dende Lugo. O Camiño de Sárria a Moforte era seguido polos peóns do correo que cubrían os traxectos da Posta entre a Ponre de Carracedo e á cidade de Ourense  e de Ouresne á Ponte de Carracedo,

CAMIÑO FRANCÉS DE SÁRRIA A LUGO POR GOIÁN.- Con orixe na vila de Sárria baixaba pola Calexa até o Hospital de Sán Lázaro e de ali ía á PONTE DO MAZADOIRO. Pasada a Ponte  un ramal ía cara Treilán, e o da esquerda, polo Monte Pequeno e a VENDA DA COBELUDA, Arxemil. por perto de Frades, pola Lama  alcanzaba o Hospital  de Goián, antes de se xuntar  co Camiño Francés de Lugo a Monforte, e dende ali unidas as dúas vias   , pasando a Ponte de Neira e Farnadeiros os camiñantes  alcanzaban a cidade lucense.

CAMIÑO FRANCÉS DE SÁRRIA A  LUGO POLA POBRA DE SAN XIAO.- Para ir dende Sárria á cidade de Lugo  existía a alternativa de , pasada a PONTE DO MAZADOIROa, xirar cara o lugar de Treilán e pola Piqueira de Betote , Santa María de Vilar e San Cosmede, alcanzar  Sopena, pasada a Ponte riba do río Sárria, e por Viance  e Penaboa   seguir até a Pobra de San Xiao, seguindo dende ali, despóis de atravesar o río Neira. até  Lapío , xuntándose  pouco despóis co camiño  real de Lugo a Monforte.

CAMIÑO FRANCÉS DE SÁRRIA A PARADELA.-  O Camiño Francés de Sárria á Vilamaior de Paradela ( Santa María de Vilamaior de Paradela ou Santa María de Vilamaior da Lobataira  ) tiña orixe na vila de Sárria- Camiño de Albán ou Camiño de Monforte.    Pasado o lugar da Lama da Rigueira, por Albán,A Condomiña,  Ponte de San Paio, San Paio , subía ao monte Rebordelo até alcanzar o lugar de Cedrón ( coñecido tamén como O Vento ), onde  cruzaba o Camiño Francés de Lugo a Monforte.  Polo Monte Regueiral seguía o Camiño cara A Ermida, en Nespereira,   e remataba na Feira de Paradela ( parroquia de Vilamaior - Marquesado de Sárria ).  Aqueles camiñantes que tiraban cara as parrroquias da contorna  de San Miguel de Paradela, ao chegaren a Cedrón seguían  cara O Couso, e dende alí  , por Santo André,  ian cara Barán, atravesando o río Loio , polos peares que había perto de Rio Seco, e por Vilaragunte diversificaban os seus destinos.  O Camiño Francés de Sárria a Paradela aprece documentado  nun foro da Condomiña- Piñeira, datado en  6.09.1674  no que se  dí que a Casa de Pedro Díaz da Ribeira "  alinda por unha parte  co Camiño Francés  que  vai de Sárria a Paradela". Dende a Feira do Mosteiro Vello o camiño seguía cara A Portaxe, via pracicada para ir cara o Saviñao ,  San Vitoiro e Pantón, e tirando á dereita atravesábsae o río Miño, na Barca do Pincelo, para ir á Terra de Chantada. Esa ruta era tamén coñecida como " Camiño de Sárria a Pontevedra".

CAMIÑO FRANCÉS DE SÁRRIA Á PONTE DE CARRACEDO.-  Saía da vila de Sárria  pola Carreira de Santa Mariña, Cruz de Pradeda  e A PONTE VELLA DE VILAR DE SÁRRIA, seguindo cara Rubín, e pola Cha de Santa Marta, Fonteabuín e  Escanlar ( parroquia da Lama) , alcanzaba a PONTE DE CARRACEDO, onde se xuntaba como Camiño Francés de Viduedo a Lugo ),  Dende este punto  saía un ramal cara a Pobra de Santo Estevo de Neira de Susao.    Tamén había outro ramal que condiucìa a Aranza.. O Camiño de Carracedo  era camiño de postas, e no lugar da Ponte    os peóns collían e entregaban as cartas de Sárria, Monforte e Ourense.