MUIÑOS DO CONCELLO DO INCIO ( 675 )

 

                               MUIÑOS DO CONCELLO DO INCIO        ( 675 )

                                                                                                      Xaime Félix López Arias 

MUIÑO DA ALDEA.-   En Santa María de  Foilebar.

MUIÑO  DE ARRIBA.-  En Santalla de Trascastro. En 1753 pertencía  a Bieito Casanova.

MUIÑO DE ARROXO.-   En Santa Mariña do Incio.  En 1753 era propiedade de Domingos  da Torre, presbítero.

MUIÑO DO ARROXO DO BOQUEIRO.-  En Santa María de Rendar.  En 1753 pertencía a  Antonio de Castro. 

MUIÑO DE BUXÁN.-  Muiño relo en Santa Cristiña do Viso, citado nun documento do 1308. 

MUIÑO DO ARROXO DE CARQUEIXA.-  En San Vicenzo de Rubián de Cima.  En !753 pertencía  a Lucas de Pàramo de San Xoán de  Noceda.

MUIÑO DO ARROXO DA COVELA.-   En San Pedro da Covela.  En !753 pertencía a  Ana María López de Prado.

MUIÑO DE ESCOREDO.-  En Santa Mariña do Incio. En 1753 pertencía a Brais da Torre.  

MUIÑO DO ARROXO DA FERVENZA.-  En San Xoán de Noceda.  En 1753 tiña unha roda  e pertencía a Domingos Covela, de San Pedro da Covela.

MUIÑO DO ARROXO DE FOMPERNAL.-  Ou do Río da Muiña.  En San Vicenzo de Rubián de Cima. En 1753  pertencia a Alonso de Sobrado, de Lugo.

MUIÑO DO ARROXO DE LAGARES.-  En San Vicenzo de Rubián de Cima. En 1753 pertencía  a Domingos Sánchez,

MUIÑO DO ARROXO DA LONGUEIRA.-   En San Martiño de Laiosa. En 1753  era propiedade de Lucas Somoza Saavedra.

MUIÑO DO ARROXO DO MAO. ( 1 ).-  En Santa María de Góo. En 1753  pertencía a Xosé das Seixas.

MUIÑO DO ARROXO DO MAO ( 2 ) .-  En Santa María de Góo. En 1753  pertencía a Gabriel Pérez.

MUIÑO DO ARROXO DO MAO ( 3 ) .-  En Santa María de Góo. En 1753 pertencía  a Pedro Fernández.

MUIÑO DO ARROXO DE NOGUEIRIDO  ( 1 ) .- En San Xoán de Noceda.  En 1753 tiña unha roda e pertencía a Francisco Quiroga.

MUIÑO DO ARROXO DE NOGUEIRIDO  ( 2 ) .-  En San Xoán de Noceda. En 1753 tiña unha roda e pertencía a Pedro Garcia.

MUIÑO DO ARROXO DE NOGUEIRIDO ( 3 ) .-  En San Xoán de Noceda,  En 1753 tiña unha roda e pertencía a  Xosé Quiroga.

MUIÑO DO ARROXO DE PENALBA.  ( 1 ) -   En Santa Cristiña do Viso.  En 1753 tiña dúas rodas  e pertencía  a Gregorio López.

MUIÑO DO ARROXO DE PENALBA. ( 2  ), -  En Santa Cristiña do Viso. En 1753  tiña dúas rodas   e pertencía a Lucas  Díaz, de Reboiro.

MUIÑO DO ARROXO DE PENALBA. ( 3  ).-  En Santa Cristiña do Viso. En 1753   tiña unha roda e pertencía a  Xoán da Aira,

MUIÑO DO ARROXO DE PENALBA. ( 4 ).-   En Santa Cristiña do Viso. En 1753  tiña unha roda e pertencía a Xoaquín  Saco.

MUIÑO DO ARROXO DE PEREIRA.- En San Cristovo da Cervela. En 1753   era de Pedro Valcarce.

MUIÑO DO ARROXO DE PORTO RÍO.-  En  Santa María de Rendar. En 1753  pertencía a  Gregorio Orozco.

 MUIÑO DE BUXÁN.-   En Santa Cristiña do Viso. Muiño relo  ( muiñeira  ) citado nun documeno do ano 1308.

MUIÑO DO VAO.-   En Santa María de Góo. En 1753 pertencía a Xosé  Cortiña.

MUIÑO DE BATAN ( 1 ).- En San Romao do Mao- En 1753 tiña unha roda e pertencía a Francisco  Rigueiro.

MUIÑO DE BATÁN ( 2 ).- En San Romao do Mao.  En 1753 tiña unha roda e  pertencía  a Mateu Teixiz.

MUIÑO DE BELESAR.-  En San Mamede de Vilasouto. No río Mao ( medieval Omano ). En 1753 era propiedade de  Matías de Armesto, de Vilafranca  do Bierzo. (1954 )  Rìo Mao e Fonte do Arnado, con aproveitamento dende tempo inmemorial . Concesión para a fabricación de electricidade .mover un muiño de dúas rodas e para a rega  da finca do Couto de Belesar ( 45 hectáreas ).

MUIÑO DE BUGARELA.-  En San Xoán de Noceda.

MUIÑO DA CAL.-  En San Salvador do Mao. En 1753 tiña unha roda e pertencía  a María Díaz Guitiá.

MUIÑO DE CAMPO REDONDO ( 1 ).-  En San Lourenzo de Vilarxoán.  En 1753 pertencía a  Pedro de Armesto.

MUIÑO DE CAMPO REDONDO ( 2 ).-   En San Lourenzo de Vilarxoán. En 1753  pertencía a Santiago da Vila. 

MUIÑO DE CARDÓN.- No río de Penalba-

MUIÑO DE CEREIXIDO.- En San Salvador do Mao- En 1753 era dunha soa roda  e pertencía a  a Bartolomeu Lebón.

MUIÑO DO CHANTADO (  1 ).- En San Salvador do Mao . En 1753 tiña unha roda  e era propiedade de André Montero.

MUIÑO DO CHANTADO ( 2 ).-   En San Salvador do Mao. En 1753  tiña unha roda e pertencía a Filipe Montero.

MUIÑO DE ESCOUREDO.- En Santa Mariña do Incio. En 1753 era  propiiedade de Brais da Torre. 

MUIÑO DA FERRARÍA.-  En San Xoán de Noceda, no río Rubián.Tiña unha presa de 4,50 metros de altura, un rairo de 0,92  X 2 metros e moía con dúas pedras de 1,20 metros de diámetro  movidas por rodicios de bronce. Tiña peneira. O salto era de 6 metros  e útil de 5,46b metros. A presa daba rega  ao Prado Grande  (  29  áreas )  e ao Prado Pequeno ( 8 áreas ) . A concesión era  de 225 litros / segundo para cada cal, En 1956 pertencíav  a Ramón Fernández Fernández.

MUIÑO DA FERRARÍA.-  En Vilasouto, no río Mao. Desapareceu asolagado polo encoro de Vilasouto,

MUIÑO DA FERVENZA.-  En San  Salvador do Mao , En 1753 tiña unha roda  e pertencía a Antonio da Buxa.

MUIÑO DA FERVENZA.-   En San Xoán de Noceda.  En 1753 tiña unha roda  e era propiedade de Domingos  da Fonte , da Covela.

MUIÑO DE FON PERNAL.-  En San Vicenzo de Rubián de Cima.  No arroxo da Muiña.  En 1753 pertencía  a Alonso de Sobrado.

MUIÑO DO GALEGO.- En Santa María de Góo.

MUIÑO DO IGREXARIO.- En Santa Mariña do Incio.  En 1753 formaba parte do Igrexario da parroquia.

MUIÑO DA LAMA.-  O presbítero Gudesteus  de San Romao do Mao  cedeullo ao abade -bispo Fatal de Samos ( 26.04,854 ). Estaba na Terra de Omao.

MUIÑO DE LAMELA.-  En Santalla de Trascastro. 

MUIÑO DE LENDE .-  En Santa María do Mao. En 1753 pertencía a Dionís de Veiga, ( Posiblemente fose de "Alende" )

MUIÑO DAS LOUSEIRAS.-  En Santa Cristiña do Viso.

MUIÑO DO MAO ( 1  ).- En Santa María de Góo, En 1753 pertencía  a Gabriel Pérez.

MUIÑO DO MAO ( 2 ).-  En Santa María de Góo. En 1753 pertencía a Pedro Fernández-

MUIÑO DO MAO ( 3 ).-  En Santa María  de Góo. En 1753 pertencía a Xosé das Seixas,

MUIÑO DO MAZO.-  En San Miguel do Incio. Era dunha roda e pertencía a Manuel de Orozco ( 1753 )

MUIÑO DA MEDORRIÑA.-  En Santa María de Pacios de Froiá, En 1753 pertencía a Pedro López.

jMUIÑO DA MUIÑA.- En San Vicenzo de Rubián de Cima. En 1548 foi aforado polo Cabido da Catedral de Lugo a Lope de Quintela

MUIÑO DE MUIÑOS.-  En Santa Cristiña do Viso.

MUIÑO DE NOCEDA.- En San Xoán de Noceda, no río de Rubián. 

MUIÑO DAS NOGUEIRAS.-  En Santiago de Toldaos, En 1753 era  propiedade de Melchor do Mao.

MUIÑO DE PAÍNZA.-   En Santalla de Trascastro., En 1753 era propiedade  de Francisco Rodríguez.

MUIÑO DA PENA.- En San Pedro do Incio-

MUIÑO DE PÉREZ DE MOSTEIRÓ.- En Santa María de Góo- No río Mao. Tiña dúas rodas. Desapareceu cando se fixo o  encoro de Vilasouto.

MUIÑO DE PIELAS.- En Santiago de Toldaos.En 1753 era propiedade de Pedro López.

MUIÑO DE PIÑEIRO (  1  ) .- En San Pedro da Covela.

MUIÑO DE PIÑEIRO (  2  ) .- En San Pedro da Covela.

MUIÑO DA PONTE.-  En San Pedro do Incio. En 1753  tiña unha pedra e era propiedade do Igrexario de San Pedro-. 

MUIÑO DA PONTE DA RIBA.-  En San Pedro de Trascastro- En 1753 pertencía a Alexandre González.

MUIÑO DA PONTE DO SANCHO ( 1 ) .- En Santalla de Trascastro.  En 1753 era propiedade  de Cristovo López.

MUIÑO DA PONTE DO SANCHO ( 2 ) .-  En Santalla de Trascastro. En 1753 pertencía a Francisco Rodríguez.

MUIÑO DA PONTE DO SANCHO. ( 3 ) .-  En Santalla de Trascastro , movido por augas do río da Antigua, no Arnado. A presa segue por un túnel con augas do Cabe ou  da Antigua, aproveitando 200  litros / segundo  na Presa de Peizal , onde había unha comporta para a rega do Prado do Muiño ( 5 áreas ) e Prado de Xunto ao Muiño (  26 áreas ). O muiño contaba cunha  turbina que movía un xenerador  para produción de electricidade  e unha serra  cunha limadora  . Contaba  cunha concesión  de 314 litros / segundo para uso industrial  e 3 litros /segundo para rega,

MUIÑO DO PORTO.-  En Santa María de Reboiro . En 1753 pertencía a  Domingos Somozam

MUIÑO DE PORTO RÍO.- En  Santa  María de Rendar. En 1753 pertencía  a Gregorio Orozco.

MUIÑO DE PRADAIRO.- En  San Salvador do Mao. En 1753 era dunha roda  e pertencía a Xosefa  Barrera.

MUIÑO DE QUINTÁ.-  En Santiago de Toldaos.  En 1753 pertencía a Santiago da Cortiña,

MUIÑO DE  QuUINTELA.- En San Xoán de Sirgueiros.

MUIÑO DO RIAL.-  En Santa María de Foilebar, En 1753 tiña unha roda e era propiedade de Francisco González,

MUIÑO DA RIBEIRA.-  En San Salvador do Mao , no lugar de Pacios. Movido con augas do Rego de Pacios. ( 1956 )  Era muiño faiñeiro  dunha soa pedra  e tamén estaba destinado para producir electricidade para uso particular. Luis Arias Veiga levantou acta de notoriedade referida ao aproveitamento  de 31 litros / segundo.

MUIÑO DE SÁA.-  En San Pedro do Incio , no río Cabe. Foi cedido ao Concello do Incio  que en 2021 contou cunha axuda  de 30.000 euros  concedidos pola Xunta de Galicia  para poñerlle lousado novo. En 2022 a Axencia de Turismo de Galicia  concedeu outra axuda  por importe de  17.222 euros con novas actuacións en 2023. O muiño está  perto da Áre Recreativa de Sáa,

MUIÑO DE SAN MIGUEL.-   En Santa Cristiña do Viso,no río Mao. En 1753 tiña unha roda e pertencía a  Francisco Rodríguez.

MUIÑO DE SAN PEDRO DO INCIO.- En San Pedro do Incio, no río Cabe. ( 1955 )  Declaran  adqurido  por prescrición  o aproveitamento de augas  para un muiño fariñeiro e para a rega  do Prado do Mato  e do Prado de Tras do Muiño de 1hectárea e 13 áreas, a razón de  370 litros /segundo , a favor de  Felisa Valcárcel Quiroga ; Rodrigo, Avelino e Adela Cortiñas  Pontón, da Cruz do Incio.

MUIÑO DE SANTA MARIÑA.-  En Santa Mariña do Incio. En 1753 era propiedade do Igrexario de Santa Mariña. 

MUIÑO DE SAQUE.-  En Santa María  do Mao. En 1753  pertencñia a Bieito González de Sáa.

MUIÑO  DE  SENDEIRO.- En  San Salvador do Mao . En 1753 tiña   unha roda  e era propiedade  de Diego Moreno. 

MUIÑO  DE SO A VILA.- En Santa María do  Mao.  En 1753 pertencía a Pedro do Mao,

MUIÑO DO SOUTO.- En Santa María do Mao. En 1753 pertencía a Bieito González.

MUIÑO DE TEIMUIQUE,.   En Santa María do Nao, En 1753 pertencía a Xoán Teimui. 

MUIÑO DE TEIXIZ.- En San Romao do Mao. En 1753  era dunha roda  e pertencía a Xoán de Outeiro

MUIÑO DE TRASCASTRO.-  En Santalla de Trascastro. No río Cabe. ( 1955 )  Autorizado  uso de augas para rega cunha canle de 1,20 X 0,40 e comporta de madeira 1 X 1, presa de 4,50 e salto de 4,09

MUIÑO DO VAO..-  En San Pedro do Incio. En 1753 era  propiedade  de  Anxo Cortiña.

MUIÑO DA VILA.-  En Santa María do Mao, no lugar da Vila. No río Mao.  ( 1957 )  Xosé Sánchez Campo do Val do Mao  tiña concesión de augas para a rega do Prado da Porta  ( 20 ferrados )  e movemento dun muiño : 160 litros / segundo  par a rega do prado,

MUIÑO DE VILANOVA. - En San  Mamede de Vilasouto. No río Mao. En 1753  pertencía  a Mariana  Sánchez  e Xoán Gallego.  ( 1956 )  Xulio Gallego Losada e Pilar López Rodrñiguez solicitaron concesión de augas, A presa tiña  1,55 metros de alto  e pide sobrelevala  23 centímetros  por razón da estiaxe.   Pola  dereita saía unha cal de 2,30 X 0,60 metros Moía  con dous  rodicios  de fundición,  as pedras  eran de 1,30 metros de diámetro  e tiña peneira, Había unha dinamo Thomson  Oustane de 115 voltios e 8,25 amperios  que servía para a produción de electricidade , con rodicio  independente  e un salto bruto  de 3,64 metros  e útil de 2,50 metros . 15 metros máis arriba da presa saía unha cal para a rega  do Prado da Ponte (  12,20 áreas ),  Prado da Veiga ( 45,52 áreas ), Regata de Abaixo e de Arriba (  174,50 áreas ),  Campaza da Presa ( 2,79 áreas )  e Prado da Ponte (  67,07 áreas ) . O muiño e as cinco primeiras fincas eran de Xulio Gallego Losada e as outras de Pilar López Rodríguez , A concesión  era de 427 litros / segundo  para o muiño  e 5 litros / segundo  para o muiño e 5 litros segundo para cada cal.

MUIÑO DE VILAR ( 1 ).-  En San Lourenzo de Vilarxoán.

MUIÑO DE VILAE ( 2 ),,.  En San Lourenzo de Vilarxoán,