CAMPO DA FEIRA: SÁRRIA ( 1861 ) ( 616 )

                                 CAMPO DA FEIRA: SÁRRIA ( 1861 ).                                                ( 616 )

Creación da primeira feira mensual na vila de Sárria  : A FEIRA DO VINTE (

A primeira grande operación urbanística feita polo Concello de Sárria foi a compra da metade da  Fortaleza de Sñarria e dsos seus foxos e contrafoxos, sen inclusión da  pedra  de torres e muralla circundante,  para destinar o espazo resultante ao alongamento do Campo da Feira. onde cada día 20 se viña celebrando mercado dende o ano 1820.

...................................................................................................................................................................

                                                  Antecedente

   Creación da primeira feira mensual na Vila de Sárria: A FEIRA DO VINTE ( 1820 )

         ( Oficio do Goberno Politico do Distrito  de Lugo , 13 de setembro de 1820 )

 Goberno Politico do Distrito de Lugo

O Excm, Sr. Xefe Politico desta provincia di  ao deste Distrito con data 29 de agosto  último o que segue =

" O Excmo. Sr. Segredario de Estado e do Despacho da Gobernación  da Penínsua  en 23 do  actual comunícame a Real Orde seguinte =

O Rei en atención ás razóns expostas pola Vila de Sárria, sita  na provincia de Lugo  e ouvida a Deputación provincial  serviuse  permitir  que sen exención de dereitos  se celebre MERCADO  na dita vila o DIA 20 DE CADA MES . O que  de Real Orde comunico á V.E.  para a intelixenza e efectos conseguintes. O que traslado á Vª.Sª.para a inteloxenza e noticia do Concello da citada vila de Sárria.

 E comunícollo  á Vª.Sª.  para o goberno e efectos conseguintes, servíndose  acusarme o recibo.

Deus garde á Vª.Sª.moitos anos. Lugo . 7 de setembro  de 1820. Por ausencia do Sr, Xefe Politico.- Xoaquín Bernárdez, Segredario..................................................................... Sr Presidente  e Alcalde Constitucional de Sárria

................................................................................................................................................................ 

O CAMPO DA FEIRA destinado a acoller  as transacións de gado e produtos do campo  foi o espazo onde estivera o antigo MERCADO, pé da torre da Fortalez a situada a noroeste desa edificación, no punto de cruzamento do Caamiño de Santiago co Camiño de Sárria a Monforte. Era ese espazo un triángulo de terra que pertencera ao Mosteiro da Madalena  onde  estiveran a desaparecida CAPELA DE SANTA MARÍA DE  BARBADELO e a CRUZ DA VERÓNICA. Alí construiron pendellos  que cubriron o camiño que dende San Salvador ía ao Mosteiro da Madalena ( treito do Camiño de Santiago ).

Pasados 40 anos da creación  da Feira do Vinte o pulo  alcanzado  e a súa proeección  nos concellos comarcáis motivou que o Concello de Sárria tratase de  anchear ese espazo e a ocasión presentouse cando as Herdeiras de Felipe López  manifestaron a súa vontade de venderen o soar da Fortaleza e  a pedra das torres e muralla da ruinosa edificación militar.

..................................................................................................................................................................

Concello de Sárria                                                                            Ano 1861

                   ADQUISICIÓN DE PARTE DO CAMPO DA FEIRA

Copia da escritura  de venda da METADE DA FORTALEZA  , os seus foxos e contrafoxos, feita por XOANA LÓPEZ  desta vila , a favor do Concello para  unila  á Feira Publica , pola cantidade de  4.500 reáis.

9.12.1860

Na Vila de Sárria  a vinte e nove días  do mes de decembro  de mil oitocentos sesenta . Perante  Escribán de  Número  e testemuñas que se expresarán  pareceron persoalmente  XOANA LÓPEZ, viuva de Manuel Fernández , veciño desta  Vila , LUIS LÓPEZ , da parroquia de San Vicenzo de Paradela  e RAMÓN LÓPEZ de San Pedro de Barán , dunha parte, e da outra os Sres. Don ANTONIO MACÍA CEDRÓN , Alcalde Presidente  do Concello deste distrito, Don Antonio Freijo,  primeiro tenente de Alcalde,  Don Xosé García, segundo tenente, e os concelleiros do mesmo  Don Bernardo Díaz,  Don Manuel  Ferreiro Díaz , Don Antonio López de Sáa,  Don Xoán Alfonsín , Don Xulián Pérez, Don Anxo Fernández  Gallego,  Don Francisco González ,  Don Xoán Antonio Ulloa, Procurador Síndico, Don Xoán Sánchez,  Don Francisco López Rego  e Don Antonio González, Rexedores,  e dixeron:

A XOANA LÓPEZ , que o seu irmán  Don FELIPE LÓPEZ no día defunto , veciño que foi da vila e Corte de Madrid, adquriu do  Sr. Duque de Alba, Conde de Lemos , Marqués de Sárria, a FORTALEZA  que existe nesta  Vila , cos seus foxos e contrafoxos , e polo testamento baixo do que falecéu o expresado irmán seu, dooulle con alguns outros intereses no favor dos fillos da que di e da súa irmá MARÍA LÓPEZ, por iguáis partes, concedendo a unha e outra polos días da súa vida o usufruto  de todo, cal máis por menor debe resultar dos expresados documentos  a que se remite.

A MARÍA LÓPEZ enaxenóu  a parte que na dita FORTALEZA poidera corresponder aos seus fillos no favor de Don Manuel Pérez Batallón, desta Vila ,  e a restante porción  que é a metade do terreo que ocupa a FORTALEZA, os seus foxos e contrafoxos , sinificóu   á que di o Concello e ao seu marido  ser de necesidade  e utilidade  pública para agregar  á FEIRA  que naquelas inmediacións  se celebra  e  conviñeron  sen necesidade  de incoar  o expediente de expropiación  que sería necesario de opoñerse, ben  persuadidos  de que  en efecto  mediaba  a necesidade  e uttilidade invocada polo corpo municipal, 

En tal estado   de acordo  con este procederon a  xustiprezar  o valor da dita FORTALEZA , os seus foxos e contrafoxos, convindo o Concello  en entregar  CATRO MIL CINCOCENTOS REÁIS que foi a suma reclamada por marido e muller , con tal  que merecéu  a aprobación superior  do Sr.  Gobernador  Civil desta  Provincia  e niso estivese  conforme un duplo  número de maiores contribuíntes  do distrito  ao de Concelleiros , a quen se consultaría o negocio, Cumpríronse  estas formalidades , os maiores contribuintes  foron  conformes  na opinión do Concello  e o Sr. Gobernador tamén o estivo  coa duns e  outros, dispoñendo que a partida dos catro mil cincocentos reáis se integrase no orzamento  de gastos do Concello ,  como así se fixo, e aprobuna debendo consignarse  que o dito orzamento  ordinario e o que tiña que rexir  para o corrente ano.

A Municipalidade con todos estes antecedentes  tratóu de asegurar  a propiedade para os fillos  da Xoana López e enterada esta   indicóu  que poderían darse os catro mil cincocentos  reáis a réditos  á persoa  que ela se encargóu de percurar  baixo de inmediata responsabilidade  e para o efecto designóu  ao Luis  López , e para   evitar todo pretexto  de dúbida  sinalóu tamén como afiuzador , consinuando  un e outro  hipotecas especiáis , no  que están conformes os dous últimos.

Por iso, pois, a Xoana López  a virtude da presente na forma que máis firme, valida e legal sexa  VENDE para en toda perpetuidade  ao Concello  que a acepta A METADE DA EXPRESADA FORTALEZA, os seus foxos e contrafoxos , segundo é ben coñecida polo que se evitan as súas estremas e existe nos termos da parroquia  de San Salvador   desta Vila  SEN QUE SE COMPREENDA A PEDRA QUE POIDA CORRESPONDERLLE DO MURO QUE A CIRCULA, por libre  de renda, carga nin pensión e en prezo dos catro mil cincocentos reáis expresados que recibe de poder do Concello nun libramrnto contra do Depositario do mesmo  Don Francisco Macía de Neira  expedido polo Sr. Alcalde Presidente   a favor do  Luis López , con esta data , sinalado co Número vinte e cinco  e do que tomóu razón o Segredario do Concello  , cuxo libramento recolléu  a dita Xoana López  e entregoulla ao Luis López perante min Escribán e testemuñas  do que dou fe, polo que unha  e outra outorgan  a favor do corpo municipal  o correspondente recibo  e a carta de pagamento  que á súa seguridade conduza, obrigándose  a que os catro mil cincocentos reáis llr serán entregues hoxe   ao dito  Luis López, polo citado Depositario .

Declara a Xoana López  que o xusto prezo , verdadeiro valor  do vendido  son os catro mil cincocentos reáis  expresados , que nada máis vale , nin maior suma  encontròu , lle dese ninguén., e se en adiante  máis poidese valer  do que sexa, en pouca ou en moita suma  fai no favor do Concello  grazosa doazón  irrevocable  entre vivos  con renunciación das  leis  que falan da lesión  e termo para propoñela  que dá por trascorrido , como  se  realmente  o estivese. 

Obrigase  a mesma Xoana López   coa súa persoa e bens, que ten ou teña , que o vendido  será certo e seguro  ao Concello exento como vai dito  de renda, pleito ou cuestión   e no caso de calquera falencis ou incertidume faralle a debida evicción  e saneamento con pagamento de cantas costas, danos e perxuizos  se lle irroguen segundo a súa relación xurada, sen necesidade de máis proba do que a releva, así que todo o dereito, voz e acción  e dominio que habían e tiñan ela e os seus fillos ao enaxenado, cédeo, renuncia, pasa e trasmite para en toda a súa totalidade  en favor do Concello e a posesión xudicial  ou extraxudicial  que apreender lle praza dándose para aquela por citada  en forma.

O Luis López recibe os catro mil cincocentos reáis  a réditos  de un seis por cento , capitulando que estes mentres viva percibiraos sucesivament a Xoana López e o capital terao no seu poder e conservarao para os fillos da mesma  e á seguridade  de principal e réditos hipoteca   xeralmente todos os seus bens presentes e futuros e en especial as fincas seguintes: 1ª )  O Prado chamado  de Baixo da Casa, de catro ferrados en mensura pouco máis ou menos; segundo estrema a nacente con máis do seu irmán Domingos  López, mediodía co arroxo que por alí pasa; poente, máis do seu irmán Xosé López, e a norte con el mesmo. 2ª )  Catro ferrados de terra a prado  no chamado da Veiga, tamén sobre pouco máis ou menos; estrema a nacente con Xosé López, poente e norte con Domingos López. 3ª )  A Cortiña da Capela, de levar  catro ferrados en semeadura, sobre pouco máis ou menos, estrema a nacente con camiño que por alí pasa, mediodía e norte Domingos López. 4ª ) E seis ferrados  de terra labrantía  aneira  pouco máis ou menos ao sitio  de Agro de Arriba , estrema a nacente Xosé López,  mediodía e norte Domongos López . 5ª ) Hipoteca tamén especialmente  a casa de habitación , alta  e dúas cortes ; estrema a poente con Xosé López, , nacente Xosefa López e a norte co primeiro,6ª.-  A Devesa chamada da Capela  e parte que lle corresponde ao que fala, de levar doce ferrados  en mensura sobre pouco máis ou menos , estrema por todos lados  con máis dos seus irmáns Xosé e Domingos López, estando a porción do que di cara o nacente. 6ª )  As dúas viritas  que lle corresponden no Souto de castiros  chamado da Porta, de levar cada unha dous ferrados  de centeo pouco máis ou menos; estremando a mediodía co regueiro de augas que por ali pasa e polas demáis partes con máis dos irmáns Xosé e Domingos López, agás por poente que o fai con monte de Xoán  López. Cuxas fincas áchanse en termos da citada parroquia de San Vicenzo de Paradela , así como a casa de habitación e prívase  de enaxenala, gravala nin hipoecala en perxuizo deste contrato  so pena de seren nulos os que en oposición outorgue, asegurando que aquelas son  o moi dabondo  para responderen do principal  que vai recibir  e réditos  que cheguen  e de iso gañe.

O Ramón López afiuza  a súa persoa e bens  ao Luis López de que cumprirá canto leva prometido e sobor do que formaliza a obriga máis firme , valedeira e válida  e legal  sexa e suxeita  a súa persoa  e cantos bens ten ou tiver, privándose e enaxenalos no perxuizo deste contrato  baixo pena de............................. .sinala   por especial hipoteca os seguintes:  1ª) O prado  Chousa do Muiño coas árbores e con paredes  e auga de rega  que lle corresponde, incluindo prado e muiño fariñeiro  con todo o anexo e pertencente , de levar o prado vinte e cinco ferrados de centeo en semeadura pouco máis ou menos ; estrema  por todos lados con máis finca de Ramón López, agás por norte que o fai con monte de André López e está pechado riba de si, 2ª) O prado chamado da Gándara, de levar oito ferrados en mensura sobre pouco máis ou menos,  estrema por todos lados con monte  do dito Ramón López, Cuxos dous prados  son os moi dabondo  e até con exceso  para responderen de principal e xuros, privándose de enaxenalos, cedelos e hipotecalos  en perxuizo  deste contrato  so pena de nulidade ; e os Luis e Ramón  López conformes  obríganse a satisfaceren  os xuros  cada cal no seu respecivo  caso á  Xoana López nesta vila e ao vencemento  de cada anualidade  baixo de apremio e custas caso de omisión. Á perpetua e  e puntual ovservanza  de canto  queda consinuado cada un na parte que lle toca e a que van obrigados  sométense  con amplos poderes  aos Sres, Xuices  da Súa Mde. , do seu foro e domicilio con renunciación de leis que poidan favorecelos, coa xeral  e dereitos dela en forma.

Así o outorgan e asinan os que saben, pola que non o fai   ao seu rogo  unha das testemuñas presenciáis que o son Don Xosé Viñas, Xosé Monteagudo e Don Manuel Losada e Torres, veciños desta Vila . Do que, coñecemento  de testemuñas e outorgantes, advertenza aos últimos  da toma de razón  en hipoteca, dentro de doce días, do que os informéi de palabra eu o Escribán dou fe = Luis López =  Ramón López= Antonio Macía Cedrón = Antonio Freijo = Xosé García = Bernardo Díaz =  Manuel Ferreiró =  Antonio López de Sáa?  Manuel Alfonsín =  Xulián Pérez =  Antonio González =  Anxo Fernández Gallego =  Xoán Sánchez = Xoán Antonio Ulloa = Francisco López de REgo =  Francisco  González = Testemuña e a rogo : Manuel Losada e Torres,. Perante min: Francisco López Pérez.

É a primeira  copia do seu orixinal  que escrito en cinco follas Selo cuarto  encóntrase no protocolo  do ano de  mil oitocentos sesenta, sinalado co número douscentos oitenta e seis e aos folios cincocentos setenta, cincocentos setenta e un, cincocentos setenta e dous, cincocentos setenta e tres e cincocentos setenta e catro a que me remito. E en fe  do cal como Escribán de Número  da vila de Sáaia, a instanza do Concello  desta vila libro  a presente queb asino e firmo  nestas catro follas do Selo terceiro , rubricadas as tres primeiras  á marxe coa de que uso , estando na dita vila a dous de xaneiro de mil oitocentos sesenta e un.

Francisco López Pérez. Do orixinal e copia  con papel del, un e outra oitenta reáis e trinta maravedís.

Presentouse  nesta data e pagóu o dous por cento  e rexistrouse  aos folios cuarenta e un  do libro tomo vinte e nove do distrito de Sárria e cento trinta e oito do tomo nove do de Paradela. Sárria,xaneiro, dazasete de mil oitocentos sesenta e un. 

                                        Xoán López Yáñez

......................................................................................................................................................................

( 1861 )

Requerimento  do Concello  aos compradores da pedra dos muros da Fortaleza  para que a retiren do soar e foxos.

( 10.01.1861 )

Sendo adquirido por este Concello  a metade do terreo da FORTALEZA para incorporalo ao Campo da Feira que se celebra nesta Vila; e sendo  indispensable proceder inmediatamente ao  asocalcado  e demáis traballos necesarios , o que non se pode realizar, sen que previamente sexa  retirada a pedra dos muros que existe no dito  terreo da FORTALEZA e nos seus foxos , da propiedade dos suxeitos  que na marxe se espresan , a Municipalidade  deliberóu  que polo Segredario  da Corporación se lles faga entender a aqueles e demáis persoas  que  resulten seren  donos da dita pedra, a retiren antes do quince  de febreiro vindeiro, coa prevención  de que de non facelo, procederase  á súa execución  por conta  dos omisos, e sen perxuizo de adoptar  as demáis medidas que fosen conducentes. E para que teña cumprimento o acordo  do Concello, procédase á práctica das notificacións acordada. Así  o manda  e asina o Sr. Alcalde Presidente en Sárria a dez de xaneiro de mil oitocentos sesenta e un.

                                                  Antonio Macía de Neira

Á Marxe: Srs  D. Xosé Lois, Dª Xosefa Solance, D. Francisco  Noboa. D. Pedro Xoán Saco , Xoana López.

O que suscribe dase por notificado da precedente orde. Sárria xaneiro   dez de mil oitocentos sesenta e un.

                                               Antonio Macía de Neira

( 11.01.1861 )

Notificación ao Sr. D. Pedro Xoán Saco :  En Sárria e xaneiro once de mil oitocentos sesenta e un. Eu o infraescrito Segredario  constituido á presenza do Sr. D. Pedro Xoán Saco Quiroga, entereino da orde precedente que por el mesmo leu; dándose por notificado  dela e aínao de que certifico.

Pedro Xoán Saco Quiroga                                         Antonio Macía de Neira. Segredario

Outra á Sra. Dona  Xosefa Solance de Neira:  Acto contino, eu o Segredario constituinme na casa  d  Sra. Dª. Xosefa Solance de Neira e previo recado de atención. téndoa  na miña presenza, manifesteille , lin e notifiquéi o  acordo antecedente que o atendéu , dándose por notificado , asina e certifico.

Xosefa Solance de Neira                              Antonio Macía de Neira. Segredario.

Outra a D. Xosé López.-  No mesmo día once xaneiro  de mil oitocentos sesenta e un. eu o Segredario linlle  e  enteréi detalladamente  do anterior acordo  a D.  Xosé Lois, desta vila, quen manifestóu  que antes que o Concello adqurira  de Xoana López o terreo da FORTALEZA,  fíxoo  o que di da parte de pedra  que alí tiña  co obxecto de empregala na reedificación da súa casa habitación  e coa condición de sacala por aquel entón e mentrers continuara  indisposto o seu ancián pai, D. Matías Lois, circunstancia que por todos respetos impídelle  emprender a obra proxectada , e polo mesmo  e en debida observanza de aquel pacto, non se cre obrigado nin poida verficar por agora a dita extracción tanto máis que non ten onde colocala. Isto cotestóu e asínao de que certifico.

Xosé Lois Rivas                                                  Antonio Macía de Neira. Segredario.

Obras  feitas por D. Manuel Pérez Batallón no terreo destinado á Feira Pública da vila de Sárria.

( 28.02.1861 )

                                                       Auto

Téndose observado que por Don Manuel Pérez Batallón , veciño desta Vila, se están facendo algunhas obras no terreo destinado á feira pública da mesma, e non debendo consentir  eses labore e perxuizos , fágaselle saber  ao mesmo e  aos  operarios  que se encontran traballando  naquelas, cesen dende logo  na súa prosecución poñéndose o correspondente couo  e embargo e tomándose  razón do  seun  estado con prevención  que de continuar nas ditas obras procederase  ao máis  que haxa lugar , e para todo o que se dá comisión en forma ao Aguacil  Porteiro  Francisco Saco , quen ademáis fará entender ao mesmo Sr. Batallón  que por agora volva as cousas ao estado que antes mantiñan o que executará ao termo de catro días. O Sr. D. Antonio Macía Cedrón Alcalde deste distrito  así o acordóu, manda e asina  en Sárria  a vinte e oito de febreiro de mil oitocentos sesenta e un , de que eu o Segredario de Concello certifico.

Antonio Macía Cedrón                                                    Antonio Macía de Neira. Segredario.

( 28.02.1861 )

D. Antonio Macía Cedrón Alcalde Constitucional do distrito de Sárria

Ao Aguacil Porteiro  Francisco Saco fago saber:  Que tendo observado  que por Don Manuel Pérez Batallón , veciño desta Vila,  está facendo algunhas obras no terreo destinado  á feira pública  da mesma , acordéi   por auto deste día  que  constituindose  naquel  paraxe  poñan nelas o competento couto e embargo, tomando razón do estado no que se achen  e facendo entender ao Sr. Pérez Batallón  e demáis operarios que nelas se encontren , cesen dende logo na súa prosecución, e ademáis ao mesmo Sr. Batallón  que antes do termo de catro días  volva por agora as cousas ao estado  que antes tiña ; con prevención   a un e outros  que de calquera falta de obediencia  procederase  ao máis a que haxa lugar; e para todo iso  confiresevos  comisión en forma. Dado na Vila de Sárria a vinte e oito de febreiro de mil oitocentos sesenta e un.

                              Antonio Macía de Neira, Segredario: Selo: Concello Constitucional de Sárria.

(28,02.1861 )

Notificación en persoa do Sr. Manuel Pérez Batallón .

En Sárria  a vinte e oito días  de febreiro ano de mil oitocentos sesenta e un. Eu o Aguacil Porteiro   do Concello  coa fin de darlle cumprimento  á orde   que antecede  constituínme persoalmente  na casa habitación do Sr D, Manuel Pérez. Batallón , veciño  desta vila, téndoo diante de min  linlle,  entregueille  e notifiqueille a orde que antecede  e enterado dela moi por menor  contestóu :  Que respecta  como debe  as xustas determinacións  do Sr, Alcalde , mais o presente caso  terá a bondade de  permitirlle manifestar  que todas esas obras  execútanse  para asegurar  a cerca  dunha finca reunida a aquela  como un metro de largo e uns  oito ou dez de longo  de modo que non se perxudica  ao público   e en terreo  que é propiedade  do expoñente por ter deixado  , como sabe o Sr. Alcalde. ao construir o cerramento  terra dabondo xunto  daquel punto  e moita máis  na outra estrema antes de que a  vila  adquirise  o que trata de  incorporar  ao campo da feira  e que en calquera outro concepto , finalmente  a outra autoridade  o coñecemento  deste asunto ; polo que máis ben  informado dispoñerá  o que teña por legal  e convinte . Así o respondéu  e asina  de que certifico.

Manuel Pérez Batallón                                                   Francisco Saco

( 1.03.1861 )

Notificación   na persoa dos operarios  que se achan traballando na obra  a saber  innovada Manuel Castiñeira . Xoán Castiñeira , Manuel  López, Manuel Bravo , Xosé López , Ramón Bravo , Manuel López e..... Aira

En Sárria a primeiro de marzo de mil oitocentos sesenta e un . Eu o Aguacil constituinme no punto  da obra do Sr. D. Manuel Pérez Batallón fixen saber  aos operarios  que se achan  traballando  cesen  no proseguimento,  mais que de non facelo  pararalles o perxuizo  que haxa lugar , enterados do contido  da orde  dixeron  estaban prontos a obedeceren  as ordes  ditas .............asinan os que saben  de que eu Aguacil certifico. 

Xosé Pérez.-..................... Francisco Saco.- Plácido Ulloa

( 4.03.1861 )

                  Señor Dn Anonio Mací Cedrón

Moi señor meu: o feo e conseguinte disgusto que me ocasionñóu o embargo da parede,  paréceme dá bastante satisfación  a calquera chismr ou informe dado resentimensiño  que Vde. poida ter do seu afecto  e atento servidor q. b..s.m..- Manuel Pérez Batallón.- Hoxe , luns 4 de marzo de 1861.

( 5.03.1861 )

Sr. D. Manuel Pérez Batallón.

Moi Sr. meu:  Sinto na alma  atribúa Vde.  o meu proceder no asunto  consabido a nada alleo á posición oficial que ocupo-  Nin abrigo  cara Vde. cara Vde., nin abrigo hoxe  resentemento ningún, e o meu crácter conciliador , non era de Vde. descoñecido , ñrque diso dabondo probas lle din. A cuestión tal como Vde, a prexuzga , hai que circunscribila  ao seguinte = Ou vostede deixóu terreo fora muros, ou non : Se  o último incurríu Vde. nun feito atentatorio aos intereses  que estóu no imprescindible deber  e disposto a defender  en unión co corpo municipal ,  a quen ouvín sobre o particular , dentro dos límites legáis. Se o primeiro, un medio hai ao ver de todos  moi sinxelos , e é o de que se proceda , ben amistosamente ou xudicialmente , ao deslinde e   formal  de marcos  do que a cada un corresponda , operación que á fin e por evitar  sucesivos  disgustos  terá  que se realizar.  É canto  lle declare por contestación  á súa apreciable carta de onte  a este seu afectísimo amigo q.b.s.m, Hoxe, martes  5 de marzo de  1861.

 .....................................................................................................................................................................  

( 1863 )

Sárria. Campo da Feira                                                                   Ano de 1863

Autorización para empregar  a prestación persoal no asocalcamento  e desmonte  do terreo procedente  da FORTALEZA DE SÁRRIA  que se une ao Campo da Feira. Áchanse outras disposicións e dilixenzas practicantes para levar a cabo os ditos traballos.

( 24.01.1863 )

Ao  Sr. Gobernador civil de Lugo.- Xaneiro  24 de 1863.- Excmo Sr.

Nº 28.-  Estando pendentes os traballos , concedidos antes de agora, pola prestación persoal do asocalcamento  ou rebaixo do Campo  da nfeira que se celebra  nesta Vila, e cuxa necesidade pública , e cuxa  e utilidade se dignóu  Vª Excª  recoñecer  e apreciar ; e tendo por outra parte  en conta que o Direitor de Camiños Veciñáis , aínda non se serviu  comunicarme as instrucións, nin menos se puxo  de acordo para dar princiios á roturación  do camiño veciñal de 1ª Orde dende esta vila ao Corel ; ademáis  de que os donos  dos terreos  que han seren ocupados  por esta vía non permiten  se traballe nas súas fincas , até tanto que sexan dinemnizados ; diríxome  á Vª Excª  co mellor desexo  de non perder  tempo  en sendo do seu agrado autorizarme para utilizar os servizos da prestación persoal , na continuación  do exprresado rebaixo  do campo da feira nos días que poidan mediar até que se dea principio á roturación  do dito camiño. 

                       Deus.... ( borrador )

( 1.02.1863 )

Recibiuse neste  Goberno da  provincia comunicación da Vde. data 24 de xaneiro  último  relativa  a que sexa autorizado  para empregar  a prestación persoal  no asocalcamento  e desmonte  do campo da Feira que se celebra nesa vila  interin non se dá  principio  aos traballos de roturación do camiño de 1ª Orde que desde a dita vila  conduce ao Courel . Na súa virtude  e atendida a utilidade da obra  tiven por convinte concederlle a referida autorización  suxeitándose no xeito de aplicar  a prestación  ás prescripcións  que  encol do particular  se achan establecidas.

Dígollo a Vde.  para a súa intelixenza e efectos conseguintes  recomendándolle  con este oficio  o convinte  que será  o que Vde. fixese  os esforzos  posibles   coa fin de obter  dos propietarios  dos terreos  que confía  o dito camiño , o que permitiran traballar neles na seguridade  que o pagamento das expropiacións  non se vai retardar  máis tempo que o necesario  para a instrución do expediente.  Deus garde a Vde. moitoas anos. Lugo 1º de febreiro  de 1563,. Vicenzo  Lozano- Sr. Alcalde de Sárria, 

( 7.02.1863 )

Aos señores  D. Xosé Loius, Dona Xosefa Solance , D.Xosé Ramón de Castro.

                                               Febreiro 7 de 1863

Autoizada esta Alcaldía  para continuar cos traballos  do rebaixo ou asocalcameto  dos foxos do campo da feira , que vai dar principio inmediatamente  e sendo por iso  un obstáculo  e entorpecemento  insuperable   a  permanenza  naquel punto  da pedra  que a vostede pertence, e cuxa estación  se prevéu moi antes dagora por acordo deste Concello , sen que se cumprira   no medio  do decurso de tanto tempo  como ten mediado , non  poido prescindir  de advertirllo  a Vde.  que dentro da vindeira semana entrante o verifique  prevíndoo que de non realizado neste improrrogable termo que por derradeira vez se lle concede,  procederase ao acordado  pola Municipalidade  e ao demáis a que a morosidade  o seu abandono dese lugar ; agardando que Vde, non me poñerá  no sensible caso  de ter que adoptar  medida  algunha , e que mirando polos seus propios intereses  de que é  tan celoso;  coaxudará  á  realización  dunha das mellores públicas, das de máis  importanza , como é a de que se trata , servindose avisarme  do recibo desta comunicación e de quedar en cumprimentala,

                                 Deus (............Borrador )

(  24. 02. 1863 )

Aos  Sres. Concelleiros  designados para a asistenza  aos traballos do Campo da feira 

                                          Febreiro 24  de 1863 

Estando disposto  polo Goberno da provincia que os Concelleiros  asistan diariamentew  aos traballos dos Camiños veciñáis  que se executan pola prestación persoal  pola  maior  actividade  e velar  polo cumprimento  de todo o que ten relación  coa prestacuón  ; e  convindo  que a dita asistenza a preste  nos traballos  que están  practicándose no Campo da feira  procedeuse por esta Alcaldía á distribución  dos Sres Concelleiros  veciños desta poboación  con designación dos días de cada semana nos que deben asistiren  cada un , e téndolle  correspondido a Vde.  os  días................teño  o gusto de  participarllo , agardando  do seu celo se servirá desempeñar este cometido  nos citados días de cada  semana  mentres duren  os espresados traballos  comezando o ...........vindeiro.

         Deus......... ( borrador )

( 24.25 .02,1863 )

Distribución dos Concelleiros  e días nos que  deben cocorreren  aos traballos  do rebaixo  e asocalcamento  do Campo da feira

      Concelleiros                              Días de cada semana

D. Xosé Lois e Rivas ( Luns ).-  D. Anxo Fernández Gallego ( Martes ).- Don Xoán Alfonsín ( Mércores ) .-   D. Xoán Antonio Ulloa ( Xoves ).- D. Xosé Macía de Neira ( Venres ).- D. Antonio Freijo ( Sábado )

Para   cubrir as papeletas de chamamento  aos contribuintes  e nómina, encárgase ao 1º Tenente D. Gaspar Yáñez.

Para a celebración dos xuizos de falas, ao 2º  Tenente D. Francisco López  Rego.

                               Sárria febreiro 24 de 1863

Oficiado na mesma data

Encargouse  aos demáis Concelleiros  a recomposición dos  Camiños ruráis  das parroquias seguintes

                         Concelleiros                                     Parroquias

D. Manuel Vázquez :  Vilar de Sárri e Requeixo.-  D. Manuel Ferreiro Díaz  : Rubín, Corvelle e  San Xulián da Veida.-  D. Frutuoso Rodríguez ................- D. Vicenzo López :  San Salvador do Mato, Santiago da Veiga e Betote .-  D. Francisco Vázquez :  Calvor , Ferreiros e Seteventos.-  D. Antonio González: Camiño, Lier e Castelo .

                                          Sárria febreiro  25 de 1863. Oficio

..................................................................................................................................................................... 

( 26. 11.1866 )

Enterado  da comunicación  de Vde. data 11 de outubro , prósimo pasado  relativa  aos desmontes e asucalcado  que é necesario e convinte practicar  no Campo da Feira desa vila , acordéi autorizar  a Vde. para empregar a prestación  persoal na obra  e á vez que poida nomear  para a súa direición, a persoa facultativa  que  propón  a outra,  que considere  Vde, apta para iso, sempre  que se preste a facer este servizo gratuitamente, toda vez  que  non hai consinuación  no orzamento para este obxecto.  Deus garde a  Vde.  moitos anos.  Lugo, 22  de novembro de 1866. Xosé M!ª Mena.-      Sr. Alcalde de Sárria,

....................................................................................................................................................................

( 1903 )

Ancheamento do Campo da Feira de Sárria , onde se celebraban feiras os día 6 e 20 de cada mes,  con expropiación de terreos  aos donos da Casa de Ferreiró ( Familia Loureiro ).

Á marxe:  Goberno civil da provincia de Lugo. Negociado 3ª . Número  788.

( 1.10.1903 )

 Visto o expediente instruido  co motivo do ancheamento  do Campo da Feira desa localidade e

Resultando que ese Concello  en sesión  celebrada o 10 de setembro de 1895 acordóu levar a cabo o ancheamento  do campo  onde se celebra  a feira  de gado e solicitare deste Goberno a declaración de utilidade pública de tal obra e a aprobación do oportuno proxecto ,

Resultando  que este Goberno  en 2 de outubro seguinte dispuxo  facer público no Boletín Oficial  o proxecto  da indicada obra, sinalando un prazo de oito días para oiren contra del reclamacións.

Resultando  que D. Pedro Loureiro Díaz, veciño desa vila., impugnóu diante  deste Goberno  a medio de instancia a declaraciuón  de utilidade pública da dita obra por innecesaria.

Resultando  que ouvido  o parecer da Alcaldía   e Comisión respecto  ao proxecto  da obra referido  ambalasdúas  Corporacións  significaron  a necesidade da declaración  de utilidade pública de aquela, por cuxo motivoo  este Goberno  en 25 de outubro de  1896   desestimóu a pretensión  do Loureiro  e declaróu para os efectos da lei de expropiación  forzosa a utilidade pública da tal obra,

Resultando , que D, Francisco  Loureiro, fillo do D, Pedro , alzouse nperante o Excmo, Sr. Ministro da Gobernación  da providencia anterior, alzada que por non ter sido presentada dentro do termo  de 30 días  que sinala o artigo 14 do Regulamento de 13 de xuño  de 1879, foille desestimada.

Resultando, que contra da providencia anterior interpuxo o dito Señor  novo recurso  para diante o Ministerio o que por Real orde deb 17 de novembro de 1897n acordóu tamén desestimalo.

Resultando  que formulada polo  Señor Arquitecto  provincial , como Direitivo  facultativo  da mencionada obra  e de conformidade  co disposto  no artigo 20  da vixente lei de expropiación forzosa , a relación de terratenentes interesados no ancheamento do campo da feira  e rectificada por esa Alcaldía  a mesma , publicouse esta no Boletin oficial  coa fin de que os interesados  espuxesen  dentro do termo  de 15  días o que tivesen por convinte  encol da necesidade da ocupación da finca nela relacionada,

Resultando , que o citado D.Francisco Loureiro como dono da finca compreendida na  relación  anteriormente citada, acodíu a este  Goberno  a medio de instancia , suplicando se declarase non era de necesidade a mesma  par o ancheamento en cuestión en virtude do que  se  interesóu o parecer do  Arquitecto  e Comisión provincial  e desestimóu con vista  dos mesmos tal prtensión, declarándose na súa consecuencia  a necesidade da ocupación  da finca referida e que se procedes ao seu xustipezo ,

Resultand+o, que interposto recurso de alzada polo Loureiro para ante o Ministerio contra a providencia anterior , foille desestimado  aquel por Real orde de 10 de novembro  do ano prósimo pasado.

Resultando, que prevido por este  Goberno o Loureiro designase ao  Perito  que en  unión  do indicado pola Alcaldía había de representarle na taxación e valoración  da finca da súa propiedade , fíxoo na persoa  de Don  Mariano Arias  Somoza.

Resultando, que  remitida certificación  do dito nomeamento  ao Sr.  Arquitecto  provincial aos efectos do artigo 22 da Lei de expropiación  forzosa o dito funcionario  en cumprimento  do disposto no citado artigo  prersentóu  por medio de oficio  a declaración  dos Peritos  que prescribe o 23 da mencionada Lei na que ou ben se achan aqueles coformes  ao fixar a situación  da finca en cuestión non o están respecto á calidade por canto  o Perito da AdministraciónD, Xesús Ferreiro  afirma que é de terceira , mentres que o designado polos propietarios estímaa de primeira , manifestando o Sr Arquitecto  por vía de informe  que  o primeiro dos ditos    puntos axustárase  á verdade e xustiza.

Resultando,  que remitido a esa Alcaldía  a folla de aprecio da finca  de referenza  ascendente a 1,198,.30 pesetas, que formara o Perito da Administración , para coñecemento dos interesados , non foron habidos estes  e na súa virtude  publicouse no Boletín Oficial da mesma  facéndolles saber tiñan 15 días  de termo para aceptala ou arquivala , presentando neste último caso  neste Goberno a que lles formase  o perito por eles  designado,  o que así verificóu o Loureiro por el e irmáns  con data 5 de maio do corrente  ano , acompañando á instancia  que con tal motivo dirixiron na indicada data  unha folla de aprecio  da finca   da súa propiedade  pola que se fixa o valor  desta en 20. 192 , 12 pesetas.

Resultando que co motivo  da diferenza que existía entre as follas de taxación  da referida finca  formada polos Peritos da Administración e dos propietarios   verificouse nesa Alcaldía  a reunión  destes que prescribe o artigo 28  da lei de expropiación forzosa sen que houbesen vido a un acordo ...........oficióu  ao Sr, Xuiz de instrución  dese partido  para que facendo uso  das faculdades que lle concede o 31 da dita lei  nomease o Perito terceiro  que había de taxar  e valorar a finca en cuestión , nomeamento que recaéu na persoa de D. Xosé Álvarez Losada.

Resultando  que remitidas  ao Sr. Xosé Álvarez  as follas de aprezo  formadas  polos Peritos da Administración  e dos propietarios  en unión dos datos  que prevén  o artigo 32  da repetida lei  o dito Señor  xustiprezóu  a tan repetida finca eb 2,185 pesetas , incluindo nesta cantidade o do muro  que a circunda máis o 3 % como prezo de  afección.

Oída a Comisión provincial  e Arquitecto

Visto o artigo  34 da  Lei de expropiación forzosa de 10 de xaneiro de 1879 e os 53 e 54  do Regulamento de 13 de xuño do mesmo ano.

Considerando  que o Perito da Administración  ao valoraer  a finca obxecto deste expediente nas 1.198,30 pesetas que  estimóu procedente , tivo en conta  a calidade  da mesma  que resultaba ser  a de horto sequeiro  de 3ª clase, nunha extensión de ..... áreas  50 centiáreas  e campo inculto da mesma clase  con escasa produción naturl   de pastos e broza , de toxo e silvas  na de 19, 87. pois a circunstanza  en principio aprezada de que por  se acharse aquela estremando coa estrada  e distante de 115 metros   da estrema da zona urbana da vila somente se poidera  destinarse a soares desbotouna  ao ver que para ser destinada a tal obxecton  habería de necesidade  de realizar  obras de desmonte  duns   2.000  metros cúbicos de terra  gredosa, o que ocasionaría gastos de suma importancia que no seu día non serían compensados-

Considerando  que as razóns aducidas  polo Perito  do Sr. Loureiro  e irmáns  para xustificaren a valoración da finca destes polo realizado  que ascende a  20.102, 12 pesetas , áchase desvirtuadas  polo da Administración reseñadas  no Considerando anterior   toda vez que aínda admitindo  a de poder destinar  o terreo da finca referida a soares , que tamén alega  no seu favor o primeiro dos ditos peritos  era case imposible chegue a existir a enorme diferez que se observa entre as taxacións por estes importante  unhas 18,913,82 pesetas.

Considerando o que o Perito 3º designado  para a taxación  en definitiva  da finca dos Sres. Loureiro e irmáns, lonxe de desvirtuar  as razóns nas que se funda o da Administración   o escaso valor  por el dado  comparado  coa cantidade  na que xustiprezóu  o dos propietarios robustéceas conformándose coas mesmas porén facendo ascender o seu valor  a 2.125 pesetas, con  cuxa opinión  están en todo  conformes tanto a Comisión provincial comoo Sr. Arquitecto atento en favorecer neste asunto.

Acordéi  estimar como xusta  e conitativa a taxación  verificada polo Perito Sr. D. Xosé Álvarez Losada e polo tanto  así dereito   únicamente a D, Francisco, D, Antonio, Dª Xosefa  e Dª Manuela   Loureiro Díaz a percibir  as 2.125 pesetas a que ascende o valor dado á finca de aqueles  que se expropia  para o ancheamento  do Campo da feira desta Vila.

O que comunico a Vde.  par o seu coñecemento , o do Concello e interesados  a quen  notificará  en legal forma , prevéndolles que dentro do termo de 10 días contados dende o da notificación  terán que contestar  manifestando  se se conforman  ou non con esta resolución  de que prevén  o artigo  54 do Regulamento  para a execución da Lei de expropiación forzosa e facéndolles saber  ademáis  que caso de disconformidade poden alzarse para ante o Excmo. Sr. Ministro da Gobernación dentro do termo de trinta días que prescribe o artigo 35 da mencionada lei remitíndome as dilixencias de notificación á maior brevidade.

Deus garde á VªMde.  moitos anos.

                    Lugo, 1º de outubro de 1903,

                                                Casimiro Sánchez

                                                                                                    Sr. Alcalde de Sárria.

........................................................................................................................................................................

a