EL ESTRELLAO: SARRIA ( 1928 )

 "  EL ESTRELLAO", SEMANARIO ( SÁRRIA, 1928 )

Semanario impreso a ciclostil  publicado na vila de Sárria no ano 1928.  Redacción, administración e Talleres en " Villa Andrea", Rúa Matías López.

Trátase dunha publicación con  creacións literarias dos seus redactores  e colaboradores con algunhas notas de sociedade , con certo corte humorístico, e na que inicialmente  utilizaban pseudónimos  relacionados coa astronomía.  Formaban parte da Redacción mozos e mozas da vila de Sárria, baixo da dirección de Rosa María de Oñate Prendergast, autora de pequenos contos,  que estivo á fronte da publicación até  coa súa familia volve para Madrid e cunha colaboración poética destacada da man da señorita Pazos .

Entre os participantes  no proxecto estaban Luis Macía Vázquez e Manuel Saco Rivera , autores de obras de teatro representadas no Cine Salón, da Rúa do Porvir ( hoxe Rúa Marqués de Ugena . A calidade da impresión non era boa e acabaron adqurindo unha nova máquina copiadora. Incluían publicidade e só nalgúns números apareceron debuxos.

A publicación era semanal  e pouco a pouco ás notas de sociedade foron enadindolles  novas relacionadas co teatro , o culto e o deporte , e pronunciáronse a prol de  iniciativas de melloras sociais, como foron a creación dun Instituto de Ensino Secundario, o Campo de Aviación da Cha de Santa Marta  ou as Autovías  Madrid-Vigo e Madrid -A Coruña.

                    Editouse entre o 24 de marzo e o 13 de decembro de 1928 coincidino coa Ditadura de Miguel Primo de Rivera , non sufriu censura  porque dalgún xeito  daban total aprobación aos postulados politicos que sustentaban   aquel tempo de suspensión  dos valores democráticos  e de negación da liberdade individual e colectiva.

** Número 1.-  Correspondente  a 24.03.1928  ( non se acharon exemplares ).

** Número 2.-  Correspondente a 1.04.1928.- Contido : Cuento.... que pudiera ser verdad ( Alcor ).-   Deportes.-  Carta.- Ecos  de Sociedad.-  Crímenes y Sucesos.- El  mal tiempo  ( Júpiter,  Casiopea,  Neptuno, Urano )

** Número 3.-  Correspondente a  8.04.1928.- Contido: La pedrada ( poema de J. Mª Gabriel y Galán ).- Comentarios de actualidad ( Venus ).- Sárria ( Casiopea ).- Los que viajan ( Marte ).-  Algo Novo ( poema en galego de Aries ) .-   Carta ( Ifigenia de Pegaso ).-  Cultos ( Júpiter ).-  Ecos de Sociedad.- Anuncios.

** Número 4.-   Correspondente a 15,04.1928. Contido en catro páxinas: " Na vila " ( poema en galego de  de Aries Halley ).-  " Para Ifigenia Andrómeda viuda de Pegaso" ( Alcor ).-  " La fiesta del jueves " ( Alcor ).- " Lo que sé por ellas " ( Perseo ).- "Accidente"  ( Urano ).- "Sárria " ( Casiopea ).- "Los que viajan "( Neptuno).- A contrapartida incluía publicidade de " Julio G. Teijeiro. Médico-Cirujano".- "  Señorita de diez  y nueve años  desea novio que pase de los veintiuno. Escribir a El Estrellao " . "Chocolates Matías López".  " Casa Isidro".- "Perfumería  Gal ".- " Ultramarinos y calzado, José Rodríguez ".-  "Farmacia de A. González Macía ",. "Matías Vázquez".- "Casa Severino".- " El  Postre Madriñeño de Gonzalo González".- "Barbería de Manuel Prado".-  " Casa Severino".

** Número 5.-  Corresponden a 22.04.1928.  Contido: "Rima sentimental" ( Sirio ).-  " ¿ Viudas alegres ?" ( Libra ).- "Ecos mundanos" ( Cefeo ).-  "Fantasía celeste " ( Titán ).-  "La Fiesta de la Cruz Roja" ( Alcor ).- "Carta" ( Tauro ). "Los que viajan ".- Anuncios.

**Número 6..-  Correspondiente a 29.04.1928.  4 páxinas. Contido:  · "Sárria ( renovación )", poema de Polux..  .- "A Mosca y O Can " ( Lira ).-  "Refráns que topou Casiopea".-  " Para ese señor, o joven, o quien sea,  que firma  Alcor " ( Doña Ifigenia Andrómeda Viuda de Pegaso ).-  " Interviu con A.P." ( Alcor ).-  "Para el señor que firma Tauro" (  Centauro ).- "Ecos mundanos".-  "Aleluyas" ( Leo ).-  De Sociedad ( Orión ).- "Nota de la Redacción" .- Anuncios.

**Número 7.-  Corresponde a 6.05.1928.  . Contido: " Vida  de Aldea I "(  Amador Casanova Pérez ).-  "Como un reptil" ( C ).- "Velada  en P. de San Julián " ( Auriga ).-  "Máquina de coser".- "Fiesta escolar", poema.- "Abril " , poemas de Polux .- " Noticias " ( Venus ).-  " Una fiesta simpática en el colegio de Nuestra Señora de Montserrat" ( Venus ).- Anuncio.-  "Cantares da Terra" (  Piscis "O bon Mayo" (Lira ) .- " A los lectores  de El Estrellao".- Rifa.- Anuncios.

**Número 8-.- Correspondente a 13.05.1928.- Contido: "Angelita" (  Canquestosu  Cavazjusjo ).-  Coplas. Sonetos , Mes de Mayo (Polux ).- "Viviendas del Emperador Napoleón en la  isla de Elba" ( Romesor ).-  "Noticias de Sociedad ".-  Anuncio.- "Anécdota " ( Leo ).- Teatrales  (GT ).- Cultos.- Los que viajan.- Santoral,.  Rifa.- Refrás.-  Anuncios.

** Número 9.- Correspondnete a 20.05.1928. Contido: " Momento decisivo" ( Dostoieski ).- "De la Cruz Roja,.  Refranes.- "Niñerías " ( poema de Antón de Pepiño ).- "Los horrores de una prisión "  ( ciuento de Rosa Leicova ).- "La crítica ", poema de Polux.- Noticias.- Refrás que topou Casiopea.- Anuncio.- Noticias ( Auriga ).- De Sociedad.- Fiestas y Verbenas.- Anécdota.- Rifa.- Palabras con diptongo ( Leo ) .- Anuncios.

** Número 10.- Correspondnete a 30.05,1928.- Contido nas súas seis pàxinas:  "Nota da Administración ".-  "Adquisición de nova multicopias ".- "Modesta opinión" (  Tessag ).-  "Momento decisivo II" ( Continuación ) de Dostoieski.- "¡ Se cae " ( Rosa Leicova ).-  " Los pobrecitos maridos " ( Schaffle ).-  Publicidade Mari ( antiguo comercio de Dimas ).- " A las morenas ", " A las rubias " ( poemas de Polux  ).-  Ecos de Sociedad.-  Fiesta.- Rifa.- Anuncios.

** Número 11.-  Correspondente a  10.06.1928. Contido: La rifa de El Estrellao.-  "Al borde del abismo" ( Esfeide ).-  "Los que se examinan " ( Rosa Leicova ).-  " La comunión de las niñas " ( poema  de Polux ).-  De actualidad.-  Santoral.- Cultos.-  Los que viajan.- Rifa.- Anuncios.

**Número 12.- ( Non se achou  exemplar )

** Número 13..- Correspondente a 17.06.1928. Contido:  " ¡Ay !  ¡ Quien pudiera domar el alma ! " (  Fernando ).-  "Festejos en honor a San Juan Bautista". ( Piscis ).- Debuxo de  C. Somoza.-  Sección infantil.- Rifa.- De Lugo.- De exámenes.-  Grandes solemnidades en honor al Sagrado Corazón.- Santoral.- Anuncios.

** Número 14.-  Correspondente a 24.06.1928.-  Número extraordinario adicado ás Festas  do San Xoán. Contido:  " A los forasteros",-" Al mantón de Manila" ( poema, Anónimo ).- "Escudo de la noble e  histórica  Villa de Sárria.-  "Noche de San Juan " ( poema de R. ).-  "Después de la verbena".- " A modo de programa " ( poema, Anónimo ).-  "¡¡¡ Adeos, adeos !!!. Cousas da terra ( Rosa Leicova ).-  "Notas de El Estrellao ".-  "Saetazos " ( poema de Polux).-   Anuncio.- Rifa.- Santoral.- De la rifa. del Estrellao.- Desde Lugo.- Noticias.- Deportes.- Anuncios.

** Número 15.-Correspondente a  xullo de 1928.-  Contido: " La vida de la Aldea II " ( Amador Casanova ).-  · Interviu con  Dª María Castro Vilaro,  a quien tocó el mantón de Manila rifado por la C.R.".- "Fiestas de San JUan".- "Nota de Aviación ".- "Como se engaña al mundo "( Adiano de Vilanova ).- " El triunfo de la  Madre Patria ( Saturno).-  Rifa de El Estrellao.-  "Marujita calor tiene"  ( poema de V ).-  "Interviu con  nuestro Vázquez Saco después  de su accidente automovilístico ".- Los que viajan.-  Santoral.- Cultos.-  El nuevo Obispo de Lugo.- Necrología.- Anuncios.

** Número 16.-  Correspondente a 8-07.1928.- Contido:  "La Bella del Bosque " ( Uno cualquiera ).- "Legada del nuevo prelado.-  De la rifa de El Estrellao.-  Premio para Serafín Martul.-  " Cousas da aldea" ( poema de Polux ).-  Santoral.- Exámenes.-  Deportes.- Boda aristocrática en  Lugo.-  Anuncios.

** Número 17.-  Correspondnete a 15.07.1928.- Contido: "En un pueblo de la Mancha . Cuento" ( Adiano da Vila Nova ).-  Deportes (  Terror FC- SD Sarriana ).- Tennis.- Natación.-  Alpinismo.- Yachting.-  Aviación.- " Las Autovías " ( Emilio Zurao y Muñoz ).- "El pastorcito " ( Pulpi ).- Cultos.- Los que viajan.- Santoral- Anuncios.

** Número 18.- Correspondiente  a 22.07.1928.-  Contido: " La estrella de la hospiciana" (  Rosaleda Sarriana ).- "Los forasteros en Sárria" ( N ).-  "El paso por Sárria del Excelentísimo Señor Ministro de Gobernación general Martínez Anido" ( Liliputiense ).-  "Nuestros poetas:  Sárria " ( poema de Francisco Vázquez Saco.- Convocatoria, modificación  y fiestas.- Cosas de broma.- Los que se casan.-  En el Campo de Recreo.-  Para festejar.-  Cultos.- Santoral.-  Los que viajan.- Noticias.-  Necrología.- Anuncios.

** Número 19.-  Correspondnete  a 29.07.1928.-  Contido ; " El amor de Silvina " ( Adiano  Vilanova ).- "La estrella de la hospiciana" ( Rosaleda Sarriana ).- " La hermosa naturaleza sarriana "! (N ).-  Anuncios.- Rifa.- "El tennis y la mujer" ( A. Silva ).- "Un momento de broma".-  "Envidioso" ( Poema  de El Solo ).-  Toma de posesión.-  Se ha perdido.-  Espantoso incendio.- Fiestas.- Los que viajan.-  Accidente desgraciado.- Anuncios.

** Número 20.-  Correspiondente a 5.08.1928.-  Contido: " La vida de la Aldea III" ( Amador Casanova).- " El momento histórico: Miguel de Cervantes Saavedra o el P´ríncipe de los Ingenios" ( JJ ).- Da aldea ¡¡ Sárria !! ( poema de Polix ).- "Misceláneas".- " La hija del millonario" ( conto de Adiano Vilanova ).- Homenaje   al notable poeta gallego D, Antonio Noriega Varela.-  " El condesito de Buen Puesto" (  cuento de Adiano Vilanova ).- " A los autores de Alucinaciones ".-  "Aventuras de "Cuculiche ( Pereira ).-  La rifa de El Estrellao.-  Los que viajan,. Santoral.-  Accidente desgraciado.- Última hora.- Anuncios.

** Número 21.-  Correspondnete a 12.08.1928 .- Contido:  "Terra a nosa ou delcias de Sárria " ( Galleguito Arrepentido ).- "El sport del robo " (  Arcadio ).- "La hija del millonaior" ( Adiano Vilanova ).-  Homenaje al  notable poeta gallego Noriega Varela.-  "Carta a Rosaleda Sarriana " ( Tito ).-  Anuncios.- Rifa.- Accidente motorista.-  Los que viajan.-  Continuación.- Continuación de la rifa  de la suscripción  para el homenaje  al poeta  gallego Noriega Vrela.-  Entierro y funerales.- Santoral.- Grandes fiestas de tennis.

** Número 22.- Correspondente a 19.08,1928.- Contido: "La estrella de la hospiciana" ( Rosaleda Sarriana ).-  "El Momento Histórico:  Felipe II o el rey más rey ".- " Terra a nosa  ou delicias de Sárria " ( Galleguito Arrepentido ).- "Epigrama " ( poema de Vital Aza ).- "Examen de zoología", poema.-  "Sárria y sus necesidades " ( Tito ).-  Anuncios.-  "La cabrerilla. Cuento de la Semana" ( Adiano Vilanova ).- Fiestas.- En Corvelle.- En Farbán.-  De aviación.- Deportes,.  Cultos.- Rifa   .- Continuación de la suscripción  para el homenaje  al poeta gallego Noriega Varela.- Fiesta de Lawn Tennis.-  Anuncios.

** Número 23.- Correspondente a 26.08.1928. Contido:  "La estrella de la hospiciana" ( Rosaleda Sarriana ).- "Miscelánea : Fray ( ¿ ) Félix  Lope de Vega  y Carpio, El Fénix de los Ingenios"  (JJ ).- " Sárria y el Instituto  Local de Segunda Enseñanza " ( Tito ).- "Cuiento de la Semana: En las garras del diablo" ( Adiano Vilanova ).-  "La caza " ( poema de Polux ).- " A mi amda" ( poema de Polix ).- Programa de la  gran función benéfica que el martes  28 de agosto de 1928  y a las 10 de la noche se celebrará  en el Cine Salón de Sárria.-  Cultos.-  accidente motorista.-  Rally Paper.-  Excursión a las Aceñas.-  Santa Lucía.-  Los que viajan.-  Anuncios.

** Número 24.- Correspondente  a 2.09.1928. Contido en seis pàxinas.  "De mi estancia en Sárria " ( Francisco Cabezuelo ).-  " Da aldea " ( poema en galego de Polux ).- "Fr. Benito Gerónimo".- "Sárria y el Instituto de Segunda Enseñanza" ( S, ).- "  A Rosita " ( poema de  Polux ).-  " Un meigrante " ( poema de Polux ).- "Teartro.Cine ".-  "Cuento de la Semana: El poetita" ( Adiano Vilanova ).- "Huéspedes ilustres.- "Boda",. "Acontecimiento  sensacional" ( Polux ).-  Rifa  mensual de El Estrellao.- Los que viajan.-  Fiestas.- Deportes.-  Incluía publicidade de  Colon.- Chocolates Matías López.-  Sastrería Hermanos Castro.-  Casa Severino.-  Almacenes Simeón.- Automóviles de Alquiler de Faustino Vila.-  Zapatería de Constantino Fernández.-  Farmacia de A. González Macía.-  Casa  Isidro.-  Tintoreria los Mil Colores.-  Perfumería Gal.-  Julio G. Teijeiro. Cirujano.-  Casa de José Rodríguez.-  Champagne  Le Bruyantt.-  La New York  Sastrería  de Luis Rodríguez Otero.-  Matías Vázquez.

** Número 25.-   Correspondente a  9.09.1928.-  Contido en catro pàxinas: : " Cuento de la Semana:  La vuelta del Amor" ( J de S ).- "El Momento Histórico:  Rodrigo Díaz de Vivar  o el Cid Campaeador " (JJ ).-  "Muñequina" , poema adicadoa Haydée Calvo  por Amaro  Álvarez ( da Pobra de San Xiao ).- " ¿ Que escondes bella Lili" (  poemas adicado a Lili Iglesias  por Amaro Álvarez ).- "A los muy cultos  autores de Abajo el Feminismo Sres Saco y Macía " ( poema de Amaro Álvarez).- "En las Aceñas " ( poema de  Menandro ".- Fecha memorable "  (solto non asinado congratulándose pola instauración da ditadura  de Primo de Rivera ),. - "Sárria  y el   Instituto Local de Segunda Enseñanza" ( Cornelio ).-  " Deportes" ( Antonio Patadas ).-  Los que viajan.-  Fiestas.-  En Samos.-  DEsde Monforte. Incluía  o número para o sorteo mensual  de El Estrellao. Non levou publicidade.

**Número 26.-  Correspondnete a 16.09.1928.- Contido: La gran función de teatro del sábado ( Manoliño ).- "El Momento Histórico: Agustina Zaragoza "  ( JJ ).-  "Sarria y el Instituto Local de Segunda Enseñanza " (  Julio Vila ).- "Cuento de la Semana: La maldición " (  Adiano Vilanova ).-  "Aleluyas" ( Polux ).- " Un  ruego a la Autoridad ( Un  vecino accidental ).-  "Luz" ( poema de Polux).-  La Nueva España.-  Los que viajan,. Han salido.....- Han LLegado.- Anuncios.

** Número 27.-Correspondente a  23.09.1928.-  Contiod. "El caldo Gallego" (  Fontela ).- "El Momento Histórico : Gonzalo Fernández de Córdoba,",.- Cuento de la Semana:   El violinista  ( Adiano Vilanova ). "De caza" ( poema de Polux ).-  Terrible siniestro en el Teatro Novedades de Madrid.- Exámenes .- Anuncios.

** Número 28.-  Correspondente a  30.09.1928 ( Non  se localizou exemplar.)

** Número 29.- Correspondnete a  4.11.1928.-  Contido Excmo. Sr. D.  José Seijo Rubio".- " El Cebrero".-Nota de la Dirección.-  Carta manuscrita de Rosa Mª Oñate.-  "Las autopistas Madrid-Vigo y Madrid-Coruña" (  Emilio Zurano ).- Noticias.- Campo de Aviación de Sárria.- "Los que viajan. Han llegado. Han salido.-  Cultos.-  Datos prehistóiicos  ( Ortsac- Osnofia ).- Anuncios.

** Número 30.-  Corresponde a 11.11.1928.-  ( Non se localizou exemplar )

** Número 31 .- Corresponde a ...............1928 .- Contido : Fugacidades. Un recuerdo:" (David),. Ñope de Vega, Fñenix de los Ingenios" ( Penite ).-  "Cuento de la Semana:  El Mulato" ( J.  de Sárria ).- "Zafaina: Muiñeira " ( a partitura ).- Rifa.- Noticias.-  Simpática fiesta infantil (  R De O ).-  Una gran mejora.-  Una necesidad.- Teatro de Quiroga. ( Luis ).-  A Rosita de Oñate ( La Redacción ).- Comunicado ( Solita Batallón ).- Suceso desgraciado.- Necrología,. Nuevo estreno teatrak:  Desde Puebla de S. Julian.-  Anuncios

** Número 32.-  Corresponde a 13 .12.1928.- Contido: "Loor a nuestros gobernantes ".- "Fugacidades:  La gaceta del franco.-  Excursión de los alumnos del Instituto Nacional de Segunda Enseñanza de Lugo.-  A nuestra Directora.- Cultos.-  Los que viajan.-  Anuncio.- El soldado de Cristo,. El estreno de "  Entre fantasmas".-  Un incendio.- Datos prehistóricos de Sárria.- " A Teresa" ( poema en galego de J. Castro ).-  "Dialoguitos en la arena" (Blondinete ).- Banquete.- Apicultura.- Anuncios.

O número 32 de "El Estrellao " foi o derradeiro e foi seguido pola publicación "Sárria " , editado en imprensa ,aumentando en difusión, calidade e contidos, aparecendo sinalado baixo o número 33 para indicar a continuidade do proxecto.

Os números de "El Estrellao " que se conservan  proceden de fondos  propios de Luis Macía Vázquez e  Pedro López Rubín  e reproducidos en  diferentes soportes gárdanse no Arquivo Histórico Comarcal ( en formación )  na Casa da Cultura de Sárria.

                                            ******************************

        A xeración de sarriaos e sarriás que deu vida a El Estrellao  desapareceu hai tempo,  e tampouco  quedan persoas que fosen lectores  no ano 1928. Porén  algunhas persoas , aínda na actualidade ( 2023 )  coñecen a letriña  que daquela se cantaba en Sárria:

.".. Y solo a media luz / arrimado a  un farol /  y Chucho Severino / vendiendo " El Estrellao""


 

Comentarios

Publicacións populares