SAN XOÁN DE SÁRRIA ( 1976 )

                                    FESTAS DO SAN XOÁN DE SÁRRIA ( 1976 )

                                               PROGRAMACIÓN DE FESTEXOS

                                DÍA 23,. DÍA DA FOGUEIRA E DA QUEIMADA

Mediada a tarde , os grupos folclóricos de Meigas e Trasgos , gaiteiros , Banda  de Tambores e Cornetas da OJE , Banda  Municipal de Sober, Xigantes e Cabezudos , desfilarán polas rúas da vila , dando comezo  as Festas  Patronais de San Xoán de 1976. Ao mesmo tempo , haberá repenique de campás .

A partires das 10 da noite, no Campo da Feirs,  GRANDE FOGUEIRA DE SAN XOÁN  e ao redor dela  terá lugar a QUEIMADA  coa que a Comisión de Festas trata de convidar  a todos os sarriaos e forasteiros. 

Darredor das 12 da noite  da noite, na Praza do Concello, dará comezo a PRIMEIRA GRANDE VERBENA a cargo  da Orquestra  internacional  "Macumba· de Valencia.

Darredor da  1 da noite,PRIMEIRA SESIÓN DE FOGOS ARTIFICIAIS

                                  DÍA 24 , DÍA DO PATRÓN

A partires  das 9 da mañá, Dianas e Alboradas. repenique de campás e desfile polas rúas da vila de varios grupos de Meigas e Trasgos , Banda de Tambores e Cornetas da OJE, Gaiteiros e a Banda Municipal de Viveiro.

Ás 11 da mañá, MISA SOLEMNE, cantada  pola Coral Poifónica de Meigas e Trasgos, seguida de Procisión , que percorrerá o itinerario de costume .

Á 1 , inaugiración oficial, coa asistencia do Sr. Gobernador Civil da Provincia, da  II MOSTRA DE ARTESANÍA E ANTIGÜIDADES  que organiza Meigas e Trasgos.

A continuación CONCERTO  na Praza de Xoán María López  , a cargo da Banda Municipal de Viveiro. 

Ás 6 da tarde,  TROFEU SAN XOÁN DE FÚTBOL   CD Lugo- SD  Sarriana reforzada con xogadores  de categoría nacional.

A partires das 7 da tarde FESTA POPULAR   amenizada polas Orquestras  "Trovadores " e "Macumba ".nas Prazas de Xoán María López e  do Concello.

Ás 12 da noite, seguirá  unha GRANDE VERBEA  amenizada polas Orquestras citadas nas mesmas prazas.

Á 1 e media da madrugada,  Segunda Sesión de Fogos de Artificio, patrocinados estes  pola Caixa de Aforros da Coruña e Lugo.

                                     DÍA 25.- DÍA DA COMARCA E TRAXE REXIONAL

Pola mañá, desfile  das agrupacións  polas rúas da vila, Dianas e Alboradas.

A partir da 1 da tarde ROMARÍA  na Praia do Chanto  e os concursos de empanada, gaita  e ao mellor traxe rexional. Actuación dos grupos rexionais de Meigas e Trasgos.

A partires das 6 da tarde,  SEGUNDA GRANDE FESTA , amenizada pola Orquestra "Macumba"

A partires das 12 da noite, na Rúa Diego Pazos,  TERCEIRA GRANDE VERBENA amenizada pola orquestra anteriromente citada,

Á 1 da madrugada,  Terceira Sesión de Fogos de Artificio.

Nota:  Durante esta xornada , no Polideportivo,  terán lugar varias probas deportivas.

                                         DÍA 26, DÍA DO NENO   

                           Patrocinado pola Caixa de Aforros da Coruña e Lugo.

Pola mañá,  desfile polas nosas rúas  de grupos rexionais infantíe  e as maiorete infantís de Granaderos de Ferrol " del Caudillo".

A partires das 4 da tarde, na Praia do Chanto e Polideportivo GRANDE FESTIVAL INFANTIL, imprtantes premios en metálico, eleción de Raiña Inafntil, . pallasos internacionais, ventrilocuos,  bebidas e golosías gratis para os nenos de Sárria e a súa Comarcsa. Ao memso tempo haberá unhas importantes sorpresas  para todos os asisntentes.

A partires das 6 da tarde, na Rúa Diego Pazos, TERCEIRA GRANDE FESTA   amenizada polas Orquestras Microns e Miramar.

A partires das 11 da noite, CUARTA GRANDE VERBENA coas mencionadas orquestras e no mesmo lugar.

Á 1 da madrugada,  Cuarta Sesión de  Fogos de Artificio.

                                                 DÍA 27.- DÍA DO PULPO

Pola mañá, Dianas e Alboradas, repenique de campás  e desfile de agrupacións polas rúas da vila.

As maiortes de Montpellier  desfilarán  polas nosas rúas , acompañadas pola Banda de Tambores e Cornetas da OJE . Espectáculo patrocinado pola Caixa de Aforros  da Coruña e Lugo,

A partires das  12 da mañá,  degustación do polbo  no Campo da Feira.

CUARTA E ÚLTIMA FESTA , dende as 5 da tarde , no Barrio da Estación, amenizada  polas Orquestras Microns  e Odisea.

A partir das 11 da noite. QUINTA E ÚLTIMA GRANDE VERBENA , no lugar anteriormente citado , e coas mencionaas Orquestras ,  coa que se dará  fin ás festas patronais  de San Xoán  do ano 1976.

Darredor da  1 da madrugada Quinta e Última Sesión de Fogos de Artificio

                                    RECINTOS FESTEIROS

CAMPO DA FEIRA.- PRAZA DO CONCELLO  IGREXA DE SANTA MARIÑA- PRAZA DE XOÁN MARÍA LÓPEZ.- CAMPO DE DEPORTES DAS INSUAS.- PRAIA DO CHANTO.- POLIDEPORTIVO DO CHANTO.- RÚA DIEGO PAZOS.- BARRIO DA ESTACIÓN

**************************************************************************************

                                       COMISIÓN OFICIAL DE FESTAS

Presidente de Honra: D, Euxenio Quiroga Vázquez. Alcalde de Sárria. Presidente: D. Víctor López Villarabid.  Vicepresidenta primeira: Dª Carmela González de López Vizcaíno. Vicepresidente Segundo. D. Antonio Peña Díaz. Segredario: D, Manuel Alvaredo Arias. Vicesegredario: D,Adolfo Álvarez Losada. Tesoureiro: Euxenio López Carrozas. Vicetesoureira: Srta, María Tereix Pedrero Santos. Contador: D. Euxenio López Prado. Contador Segundo: D. Pedro Quintana López. Contador Terceiro: D. Aurelio Seijas López. Contador Cuarto: D. Antonio López González.   Sector Primeiro:  Srta. Maruxa López Boadp. Srta. María Elena Yebra Cabarcos.  D, Pedro López Fernández. D. Xosé Núñez Díaz.. D.. Pedro Rivas Barreal.  Sector Segundo:: Srta, Nieves Rodríguez Gómez. Srta. María Amparo Pedrero Santos.  Srta. Olga López Silvosa.  D. Xosé Paz Fernández.  D. Eloi Caldeiro López. D. Xosé López Quiroga.  Sector Terceiro:  Srta. María do Pilar Martín López. Srta. Mercé Pérez Pérez.  Srta. Xulia Rodríguez Taboada. D. Xosé Manuel López Pérez.  Sector Cuarto: D, Antonio López González. Srta. María Xesús Arias López.Srta. Aurora Baamonde  Rodríguez. Sector Quinto:  D. Xesús García Bernardo.D. Pedro González González, D. Manuel López Poy. Sector Sexto: Srta, Dorita  Domínguez Rodríguez.  D. Roberto  Vázquez López.  D. Eliseo González Armseto. D. Manuel Somoza González.

*************************************************************************************  

 LIBRO PROGRAMA ( 1976 )

Portada: Junio  1976.  Sarria. Fiestas de San JUan. Deseño: Vista da vila , coas traseiras das casas da marxe esqueda da Rúa Maior , Torre de Santa Mariña e ao fondo o Monte da Meda.  Contido: Programa Oficial de Festas, Salutación ( Euxenio Quiroga Vázquez, Alcalde de Sárria ). Ambulatorio da Seguridad Social. La Torre de Hércules y la fundación de La Coruña ( Fernando Serra Adroher ).- Comisión Oficial de Festas:  Saluda ( Víctor López Villarabid ) Sarria y yo ( Bocelo ). Fiesta todo el año ( Salvador Castro ). Programación de Festexos.- Homenaxe a Euxenio López López.- Meigas e Trasgos. Banda de Tambores e Cornetas da OJE.- Sociedade A Unión.- Vista de Sárria.- Sárria, Su industria y su comercio ( Víctor Lópze Villarabid ). Carta a Ela ( Mario López Gay ). Conto do San Xoán ( Xaime Félix López Arias ).. Romance dos  dous ríos sarrianos ( Fiz Vergara Vilariño ) . El Deporte ( Víctor López Villarabid ). Arrnxo treito final da Rúa Maior.

                                 Edita: Imprensa Galicia,  100 páxinas,  60 anunciantes

************************************************************************************* 

                                           COLABORACIÓNS EN LÍNGUA GALEGA

                                                      CONTO DE  SAN XOÁN

                                                                                                                Xaime Félix López Arias 

Unha das  millores cousas das festas do San Xoán de Sárria é a queimada que se fai no campo da feira  a carón da fogueira noitarega, entrementres os gaiteiros andan de foliada.

E eu quérovos contar o que lle pasou hai algúns anos  a un que de alcume lle din Virafollas de Vilela , traballador cando lle peta, bon xogador de birisca e grande amigo de tabernas, cafés, bares, bodegas, mesóns, tendas de ultramarinos e de cantos sitios haxa onde  a un cristián  se lle vendan cousas de beber.

Como vos iba dicindo o Virafollas de Vilela é fillo do Liortas  de Vilachá, casou cunha dos Mexiricas  de Rosende  e veu pra Sárria cando partiron.

O certo é que os ramistas daquil ano non tiveran moito tempo pra pidir e cando se decataron tiñan a augardente  por buscar. Mal que ben, xuntaron dúas cántaras e na noite do vintetrés puxéronse a queimalas, pro ben sabían que non lles chegaban. E foi así.Como sempre que hai cousas de balde  a xente botouse ó asalto escontra das perolas  e se te vin non te vexo  non deixaron pingotada. A xente, que é de bon conformar, puxose a mirar  prá fogueira, a ver se tocaban zafarrancho outra vegada,

O Virafollas de Vilela que se quedara coas gañas díxolle ó  Retorta dos Esqueredos que era ramista

- E non ha haber queimada pra un amigo ?

- Acabouse.... As perolas están que nin  lambidas.....

-Pois se queredes gastar cartos eu sei onde  haiia boa augardente.

- Estou....Dádeme unha garrafa e  traio canta queirades.

Déronlla e volveu con ela chea. A xdentiña arrimouse ás èrolas  e veña de cuncas  hastra que volveron a baleiralas.

O presidente da  comisión  vendo contento a todo o mundo  mandóu traguer  máis augardenet  e o Virafollas volveu Murallón abaixo e Murallón  arriba  co garrafón ó lombo.

Cando  principiou a verbena a xenet  nova foise marchando , un pouco enchispada que todo hai que diciclo, e soio quedaron os da comisión. o alcalde e unha seire de devotos  agardando a ver se caía  algo máis de vovilisivovilis. E nesto chegaron uns cantos señores e señoras de Lugo . moi ben traxeados,  que leran no xornal do día  que en Sárria había fogueira e , sobor de todo, queimada e querían ver de petto "  algo tan peculiar y caretnte de  falasas mixtificaciones"  no dicir dun deles  que falaba moito e  ben se lle notaba que sabía pouco.

As oitenta gorxas  veciñáis xa secaran as perolas  e o Retorta dos Esqueiredos  mandou outra volta  ó Virafollas na percura  da augardennet , pois mesmamente aquiles señores  eran moi importantes  e non podían quedar mal  con iles , sobro de todo estando,  como estaba , ali o señor alcalde , e il como ben mandado  colleu de garrafa  e veña pola encosta embaixo.

Pasou tempo dabondo. Os de Lugo veña a parolar e parolar , por como eran educados  non perguntaban pola augardente  como facían algúns cara de leite fervido que a berror se metían  cos da comisión e dicían  que valente cousa facían  e que aquelo non era nin queimaa  nin raios,  que había que botarlle un limón , que a apagaran cedo....mais o que é marchar , non marchaba ningué,

Como o Virafollas tardaba moito  baixou a buscalo o tesoureiro . que xa sabía que  a traguía da  taberna da Ponte Ribeira , e ó chegar á praza  de riba das escaleiras grandes  atopouno cunha dúcia mási , darredor dunha pota onde andaban a facer unha queimada.

-¡ Ai, lampantín ! Tí d efesta e nós agardando á augardente.

-. Xa se marchaba agora , ´- dixeron algús dos  queimadores-.

- Eu como a costa é grande baleirei algo da carga  para tomaremos forcias eu e máis o burro.

- ¿ Que burro ?

. O que teño no carro.

-¿ En que  carro ?

-Nese que ten un pipote  cheo de augardente.

E ali estaban o carro e o burro e no carro había unha barriac de douscentos litros.

-Fixéchela boa . ¡ E agora quen paga o pipote ?

- Non teñas medo hom que solo se paga o que se beba.

E arrincaron pola calle Maior enriba. ö ver o carro co pipote fíxose a desfeita da festa e todos foron detrás berrando e cantando; os gaiteiros que xa viñan de camiño pegaron volta e puxéronse diante tocando a muiñeira de Chantada  e os da banada baixaron do palque  e foron tamén na procisión.

¡ Aquil ano non houbo  verbena !, Todo o mundo bebéu queiamda a fartar e o Virafollas hastra lla quixo da a probar ó burro. Os de Lugo  dicían que nunca cousa igoal viran, Os da musica quixeron tocar " El Sitio de Zaragiza"  e saliulles  a "Cumparsita ". Un mozo de fo<ra tiróu os zapatosó lume  e traballo lles custóu ós compañeiros convencelo de que non pasara descalzo  de pé e perna riba das bfrasas. E veña a queimar augardente e o campo cheo de xente con cuncas, vasos e hastra había chuscos que mercaran un orinal pra ver se lles tocaba máis queimada.

Nas festas daquil ano houbo que tirar  menos foguetes e pouco fallou pra que a comisión non se empeñara. A augardente correu a cachón  e todos estiveron contentos.

-  ¡ Ai, hom ! - dixéronlle os ramistas ó Virafollas -, e se a xente cando te viu pasar pola verbena coa barrica no carro non se ven outra vegada pró campo da feira ¿ pra que traguías tanta augardente ?

- Pra min, carafio, pra min , que  xa me tiñades morto de sede con tanto subuir e baixar  co garrafón ó lombo.

                                                              Xaime F. López Arias

**************************************************************************************

ROMANCE DOS DOUS RÍOS SARRIAOS

                                                                                      Fiz Vergara Vilariño

      A Xosé Manuel Irimia

 O "Sarria" camuña  enmorde  ( *)                                                                                                               dende a serra  deica o val                                                                                                                                  e ó seu rente o Celeiro                                                                                                                               tamén pasa de vagar.                                                                                                                             Entrambos ríos sarrianos                                                                                                                                    teñen un vieiro longal                                                                                                                                         feito sobre o chan esgrevio                                                                                                                             do seu terrón secular.,                                                                                                                                     Un camiño verdecente                                                                                                                                    no largasío touzal                                                                                                                                          onde se pousan as brétemas                                                                                                                               ó morreren  as seráns,                                                                                                                                    Unha  canle de terra viva                                                                                                                                   na terra viva e   lanzal                                                                                                                             labourada con  amor                                                                                                                                         no silencio fraternal,                                                                                                                                          ¡ Ouh río Sárria, boi bravo,                                                                                                                    garuleiro, furacán...!                                                                                                                                         ¡ Poltro salvaxe da serra                                                                                                                                    sin nome pra te chamar !,                                                                                                                                  ¡ Río Celeiro, mociño                                                                                                                                   con  fachenda de galán !                                                                                                                                     ¡ Compañeiro  de xugada ,                                                                                                                        xunguido ó vello pai !,                                                                                                                                       ¡ Ouh ríos, antergos ríos,                                                                                                                         antergos como a soedá  !                                                                                                                                    ¡ Cabalos de puro sangue                                                                                                                         gallopando polo val !,                                                                                                                                     Tikitiki, tikitake ,                                                                                                                                      tikitake, tikitac -                                                                                                                                          Paso firme , testa ergueita ,                                                                                                                            camiño do longo mar.

       De "Cativo  romanceiro  de Sárria e do seu val "                                                                          1ª Premio  no IV  certamen poético MEIGAS E TRASGOS.

                                                                                         Félix Vergara Vilariño.

( * ) Fiz Vergara neste Romance  escribiu " río Oribio ", que foi unha denominación que diversas persoas residente na cidade de Lugo trataron de impoñer no período que vai de 1964 a  1980, esquecendo  que dende o século VI, cando menos, o río que con fontes na Serra do Iribio, A Meda e  A Albalea baixa até o río Neira,  foi sempre coñecido como RIO SÁRRIA, e con esa denominación figura en toda a documentación medieval ( véxase no Tombo de Samos a denominación " Ripa  Sárria ), nos mapas antigos, nos moitos documentos onde figura como " río de la Sárria " , e en todos os d icionarios xeográficos a partir do século XIX. 

Fiz  Vergara Vilariño, bebendo nas fontes de El Progreso, onde se  deu acollida á pretendida suplantación  deu credibilidade ao nome co que se pretendía deturpar a denominación tradicional e histórica.  Eu fíxenlle notar o erro no que caira, e cando se lle fixo unha homenaxe en Sárria, con ocasión de publicar un folleto  con poemas da súa autoría e  fotos de Villarabid,  deu enteira aprobación a que   se correxise o erro, razón pola que  agora tamén se pon aquí "Río Sárria", rexeitano a espúrea e indocumentada  denominación  que pretenderon impoñer xentes enteramente desocoñecedoras dos antecedentes documentais e históricos   do hidrónimo consagrado secularmnte.

O río Sárria deu nome  a unha terra, dous condados, un marquesado, varias parroquias e lugares, á vila de Sárria ( Vilanova de Sárria ),. a unha xurisdición, a mosteiros,  a un concello, a un partido xudicial........ por iso , probada até a saciedade , a denominación correcta, todos os letreiros  que na estrada de Pedrafita do Cebreiro  a Palas de Rei, foron colocados  , e ali permanece, no cruzamento do río nas pontes de Almirón, Samos, A Ponte Nova. A Ponte de Frollais, A Ponte Vella de Vilar de Sárria e A Ponte de Agreimonde-A Pobra de San Xiao,  son letreiros de bon tamaño nos que se le RIO SÁRRIA.

                                                                                                                      ( Xaime Félix López Arias )

************************************************************************************

                                ACTIVIDADES ECONÓMICAS DESAPARECIDAS

Bancos e  institucións de aforro na vila de Sárria:  CAIXA DE AFORROS PROVINCIAL DE LUGO.- BANCO DE BILBAO.- BANCO HISPANO AMERICANO.-  CAIXA DE AFORROS MONTE DE PIEDADE DA CORUÑA E LUGO.-  BANCO DE VIZCAYA.-  BANCO PASTOR ( 1976 )

*************************************************************************************