SÁRRIA: PREGOEIROS E PREGOEIRAS DAS FESTAS DO SAN XOÁN

      PREGOEIROS E  TAMBORILEIROS DE HONRA NAS FESTAS DO SAN XOÁN DE  SÁRRIA

1950.-   Avelino Pousa Antelo.  1953.-  Fr. Ricardo Sanlés / Avelino Pousa Antelo . 1960.- Anónimo ( Os vosos amigos ).  1964.- Xosé Trapero Pardo. 1965.- Manuel Rodríguez Díaz ( Rodim ), 1967.- Xosé Trapero Pardo. 1970.-  Uxío López Prado.  1972.- Euxenio López López-..............

1973.- Manuel María Fernández Teixeiro. 1978.- Xosé Xulio Quindós Pardo.  1980.- Xosé Trapero Pardo.

                                            TAMBORILEIROS DE HONRA

1985.- Ramón Piñeiro López. 1986.- Avelino Pousa Antelo ( Creador do Tamborileiro Municipal )- 1987.- María do Carme Parada López. 1988.- Iolanda Díaz Gallego. 1989.- Anxo Rodríguez Castedo. 1990.-  Román García Varela. 1991.- María Elvira Yebra Villanueva. 1992.-  Xesús Vázquez Gallego. 1993.-  Xosé Peña Guitián. 1994.-  María do Carme Pena Fernández. 1995.- Manuel Arturo Pombo Arias. 1996.-  María Carretero. 1997.- Valentín Arias López. 1998.-  Xoán Luis López Díaz. 1999.-  Raúl López López ( * ). 2000.-  Ernesto Sánchez Pombo. 2001.-  Alcaldes de Sárria ( Século XX ). 2002.-  Sonia López Sánchez.  2003.-  Victor López Villarabid. 2004.-   Xosé Ramón Gayoso  Bonigno ( ** )- 2005.-  Carmela González Ruiz.  2006.-  Amando Losada Losada. 2007.-  Manuel Rodríguez Díaz ( Rodim). 2008.- Manuel de las Heras Briones. 2009.-  Xesús María  Martínez Rodríguez. 2010.-  Pilar Hombreiro de la Torre . 2011.-  Manuel F. Rodríguez  Fernández. 2012.- Siro López Fernández. 2013.-  Raúl López López(** ). 2014.-  Cruz Vermella de Sárria. 2015.-  Cáritas Interparroquial de Sárria. 2016.-  Banda de Música /  Escola Municipal de Musica, 2017.- Anxo Rodríguez Castedo ( ** ).2018.- . 2019.- . 2020.- . 2021.- . 2022.

                                                                   PREGÓN  DO ANO 1950

AVELINO POUSA ANTELO ( Publicado no Programa  ) : 

 Repenica, repenica,/ Non deixes folgar a man, / Repenica pregoneiro , / Pol-as  festas do San Xoán,// Grandes festas  relixiosas /  Misa grande con sermón / E no remate d ' a  misa / D' o Señor a proceseón. //  Festas de día e de noite, / Festas de noite e de día  : /  Verbenas deic ' a mañán, Troula desque romp `o día, //  Festas  de San Xoán en Sárria , / Forasteiro, ¿ no-n-as  viches ? /   ¿ Non estiveches n-elas ?..... /  ¡ Non sabes o que perdiches ! // Repenica, repenica  / Tamboril  hastra romper /  Qu ' outras  festas  como elas /  N ' has houbo  nin ha d ' haber .//

                                           PREGÓN RELIXIOSO ( 1953 )

FR.  RICARDO SANLÉS, COMENDADOR DA MERCÉ: ( Publicado no Programa )ç

" O ano 15 do  reinado de Tiberio  César, ou sexa, o 26 da nosa  era, " Xoán Bautista"  aparecéu no deserto pregando  un bautismo  de penitenza  para a remisión dos pecados.

A vida  do fillo de Zacarías  e de Sabela , do Bautista , que en frase  de Xesús  foi " o máis grande dos nados  de muller "  e " en cuxo nacemento  alegráronse moitos " , é un exemplo de fe e de penitencia. Durante a súa permanenza  en lugares desertos  e escasos froitos  levóu unha vida silandeira  e austera.  Aparecía en publico  vestido de peles de camelo , cinguido cunha larga  faixa de pel e comendo dos pobres e escasos  froitos que o deserto  lle podía ofrecer:  lagostas e mel silvestre. A súa habitación era  unha cova caliza  onde permancéu anos e anos .

A súa misión  foi anunciar a Cristo , preparando os corazóns para  recoñecelo como o Mesías  que viña para a redención do mundo.

O exemplo do Bautista  debe ser para nós " ensino"  e " animación" . Ensino  para crermos na providenza  e recoñecermos  a superioridade de Xesucristo. Con belisima frase  dicíao o Precursor . " Convén que El creza  e eu diminúa ".

 E trascorridos os días de xexún  do Señor, cando Xesús pasa  por diante do Bautista, este sinálao co dedo  dicindo " Velaí  o Año de Deus, o que quita o pecado do mundo".

Non o esquezamos:  O  Bautista amósanos  o camiño; Cristo Xesús.

Ben está que toque a música, que as bombas resoen na veiga,  que aparezan as barracas  para mozos e grandes e que o tío-vivo  dea voltas e máis voltas. Todo iso  amostra que estamos alegres.

 O importante con todo  é asimilarmos un anaco desta marabillosa vista do Bautista  e seguirmos  o seu ensino  tan saudable e  os seus exemplos tan  heroicos.  Iso  é o que ten verdadeiro valor  para nós, homes cristiáns.Por iso dixen que debe servirnos de  animación.

E ao nos felicitar neste día , sinto o desexo  de que fagades unha oración pedindo por todos  os que formamos a vila de Sárria, esta fermosa   e acolledora vila , polos que vivimos  nela  e polos ausentes dela , que lembran todos a casa soarenga  e do ceo  ca cobre, do agarimo que a habita, dos ríos, dos prados, do fresco e verde ramaxe dos bosques.....

Os seus desexos , o seu debezo é erstaren  connosco , viren á nosa beira,

Sen dúbida  que hoxe dos seus beizos  xurdirán espontáneas  as notas sentimentáis  da cantiga morriñosa :  Non che nego a bonitura / ceíño desta terriña, / ceíño  d' a terra allea, /  ¡ Quen che me dera n ' a miña ! / ¡Os que pra  aló vades  / con vós me levái !....

************************************************************************************ 

                                          PREGÓN VERSIFICADO : 1953


************************************************************************************

                                         PREGOEIRA DO SAN XOÁN 1987

                                             MARÍA DEL CARMEN  PARADA

Natural de Sárria, filla de Raimundo Parada Lolo e Pilar López  Melle, da Casa Cubano de Vilar de Sárria. Casóu a con Segundo Mariño,  director da Emisora  Radiocadena de Vigo. Nai de dous fillo. 

Foi  redactora da revista " Marca" , en Madrid, e colaboradora , atá a súa desaparición , das revistas " Gaceta Ilustrada" e " El Español". 

Redactora de " El Pueblo Gallego " atá o ano 1972 e dende ese ano  a 1975 redactora de " Faro de Vigo", mentres foi direitor  Álvaro Cunqueiro. Dende 1975 foi redactora  de " La Voz de Galicia" , na súa Delegación de Vigo.

Realizóu numerosas viaxes   e reportaxes, como enviada especial e é autora  dun coñecido liro  culinario tiduado " Recetas de Cociña Galega". A gastronomía é unha das súas afeizóns.

Preparóu un libro sobor dos pazos de Galicia  e outro adicado ao Camiño de Santiago.

O nomeamento de " Tamborileira Municipal de Honra " que  nas  festas do San Xoán de 1987 lle foi entregado é proba  do recoñece,mentoi  dos méritos dunha filla de Sárria  que, na cidade olivica,  leva adiante  o seu labor de xornalista e escritora  co máis fondo sentimento de galeguidade.

*************************************************************************************

                                              PREGOEIRA  DO SAN XOÁN DE 1988

                                                    YOLANDA DÍAZ GALLEGO

Yolanda Díaz Gallego nacéu en Sárria o 2 de xaneiro de 1934- Logo de estudar o Bacharelato  e Peritaxe Mercantil emigróu a Uruguay coa súa nai e irmáns , onde ficarían atá o ano 1978.

Neses  vinte e cinco anos pasados  no Uruguay  a súa actividade cultural  e social foi moi grande. Fundadora do "Teatro Popular Galego" de Montevideo, onde foi a súa primeira actriz, colaboradora da emisión en galego  " Sempre en Galicia", conferenciante, participóu no Primeiro  Congreso  da Emigración  Galego en Ultramar, publicóu moitos artigos de  prensa , foi membro da  Delegación do Padroado Rosalía  de Castro,  da Comisión  de Cultura di Centro Galego de  Montevideo, segredaria xeral  do Padroado  da Cultura Galega no Uruguay, membro da  comisión que conseguiu  para algunhas  rúas de Montevideo  a denominación con  egrexias figuras galegas.

No ano 1975 foi encargada  da colocaciòn en Rianxo  dun busto de Castelao , doazón da colectividade  galega e tamén  colaboróu nas xestións  para a colocación  dun monolito  adicado a Rosalia de Castro  en Montevideo.

Dende 1978  vive en Barcelona, onde  presta  a súa valiosa colaboración  ás colectividades galegas da  cidade e da área metropolitana.

Dende a  súa fundación no ano 1983 é Presidenta de O Penedo -Fogar Galego".

Viaxeira incansábel por terras de América  e Europa, a súa imaxe é a dunha muller que, dende a emigración, traballa por Galicia. E , dende logo , esta muller nada en Sárrias , ten dado amostras  dun grande amor pola Terra, aínda por riba  das dificultades dos longos anos de pedra da nenez e da mocedade , que a levaron a pasá-lo mar . Esa imaxe  rexa e forte de quen ergue  a bandeira da galeguidade, ben merece que na súa vila nadal se lle renda  homenaxe de admiración.

      ¡ Benvida !.

                                                             Adenda

Colaboradora na publicación da Historia de Galicia de Otero Pedrayo . Medalla do Centro Galego de Barcelona ( 2012 ) . Tivo destacada actividade no irmandamento de Sárria  co Distrito de Sarría-San Gervasi  e das xuntanzas Sarriá-Sárria-Sarriá de Ter-Callosa d' en Sarriá que se celebraron en Barcelona.  Creadora do grupo de teatro Zarabanda integrada no Penedo-Fogar Galego e despóis  na asociación " Saudade".  En 2023 publicóu " Decidín desvelar o proceso".

*************************************************************************************

                                                           PREGOEIRA  DO SAN XOÁN 1991

                                                     MARÍA ELVIRA  YEBRA VILLANUEVA

Nacéu en Sárria o 3 de setembro de 1957, filla de Luis Yebra  e de  Milagros   Villanueva. Estudóu  na Academia Felipe II ,no Colexio das Xosefinas de Lugo e no Instituto de Bacharelato de Sárria. Licenciada  en Ciencias da Información  pola Universidade Complutense,  é tamén  Técnica en Relacións Públicas.

Comezóu a súa carreira profisional no diario " Ya " de Madird, alternando  este traballo cos seus estudos. Durante  varios veráns  fixo prácticas  na Delegación de " El Ideal Gallego" en Lugo. Tamén  colabora  nas revistas  "La Gaceta Iliustrada" e " Debate Escolar".

En 1979 entróu a traballar  no gabinete de prensa  da sé central  da UCD , onde participóu  en numerosas  xornadas  de traballo en tódalas  provincias españolas. Na Campaña do 82  acompañóu  aos candidato á presidencia  do Goberno, Landelino Lavilla, polo país ocupàndose dos medios de comunicación.

En 1983 colabora coa Fundación Konrad  Adenauer  a traveso da  Fundación Humanismo e Democracia . Neste ano  traballa para o Partido Liberal e para Federación  Española  do Consumidor, ao tempo que comeza coas súas colaboracións  na sección de cultura  do diario "ABC". A fináis  deste mesmo ano é nomeada xefe de prensa  do Presidente da Xunta de Galicia, tendo por iso  que se trasladar a Santiago de  Compostela. No ano 1985é nomeada Direitora  de Relacións Externas da Xunta de Galicia en Madrid. Durante este ano crea o Clube de Periodistas  Galegos de Madrid e a Federación Cultural de Gastrónomos Galegos.

Alterna o seu traballo  na Xunta  co do diario "ABC", onde é nomeada xefe  da sección  de Vida Social. No verán de 1986 é enviada especial de "ABC" en Marbella.

Está na posesión  dos galardóns  " T " de triunfador  e a Venus de Marbella, sendo a creadora do premio "Galego do Ano".

En 1990  deixa a Xunta de Galicia  para se facer  cargo da Delegación  de "ABC" para a Costa do Sol. Neste mesmo ano  crea o " Club Internacional de Marbella " que  entra en funcionamento  en 1991, e que está  por ela presidido , contando con cento  trinta socios. Nesets momentos  está a crear a Asociación de Empresarios Galegos da Costa do Sol.

                                                            ADENDA

Novela: " El fuego del flamboyán" ( 2016  ).-   " La última condesa nazi" (  2021 )         

  ************************************************************************************

                                                  PREGOEIRA  DO SAN XOÁN   1994

                                               MARIA DEL CARMEN PENA FERNÁNDEZ

Natural de Sárria, filla de Antonio Pena Carrozas e  Amelia Fernández Vaquero, estudóu o bacharelato na Academia Felipe II de Sárria. Licenciada en  Medicina e  Cirurxía pola Universidade de Santiago  ( 1972 ). É tamén  Especialista en Cirurxía Plástica e Reeparadora ( Universidade de Madrid, 1976 ), ten o tíduo de Médico de Empresa  ( Escola Nacional do Traballo,  1977 ) e obtivo o Doutorado  en Medicina  e Cirurxía  pola Universidade de Oviedo (  1985 ).

Un amplo  exercizo profisional en Vigo, Bilbao e Madrid, ten a súa revalidación  como médica adxunta e posteriormente  Xefa de Servizo  de Cirurxía  Plástica do Hospital Ntra. Señora de Covadonga  de Oviedo , estando actualmente en situación de excedencia voluntaria. Na actualidade é Cirurxana Plástica. Estética e Microcirurxía  , en Oviedo.

Traballóu en hospitáis de Glasgow e Milano.

É membro  da Comisión Nacional  da Especialidade de Cirurxía  Plástica , socia fundadora  e vogal  da Unidade de Cirurxía  Plástica, Estética   e Microcirurxía , Delegada Nacional  da Sociedade Internacional de  Microcirurxía para Reimplantes . En decembro de 1978  realizóu con éxito  o primeiro reimplante  de dedo en España . Ten no seu haber  a iniciación  e posta en funcionamento  das Técnicas  Microcirúrxicas  en Asturias.

Son moi numerosos os traballos  publicados en revistas nacionáis  e estranxeiras , e participóu como poñente, profesora  e instrutora  en numerosos congresos , symposiums ou mesas redondas.

Sárria , onde  pasóu os seus primeiros  anos, e onde ,como membro dunha familia de forte raigame na localidade , bebéu as esencias dunha sólida formación , é punto de referencia  para quen hoxe é figura  sobranceira no campo da Microcirurxía.

**************************************************************************************

            PREGOEIRA  DO SAN XOÁN  2002 E  TAMBORILEIRA MUNICIPAL DE HONRA 

                                           SONIA LÓPEZ SÁNCHEZ

Sonia López Sánchez nacéu en Vilar de Sárria en 1977. É filla de Miguel Sánchez e Araceli Sánchez.

Cursóu estudos en Sárria e A Coruña  e malia a súa xuventude  é a sarriá  máis  coñecida na actualidade , tanto pola súa participación  activa no mundo da moda  como pola presencia nos medios audiovisuáis.

Miss Lugo e Miss Galicia no ano 1998, esa designación abriulle as portas das pasarelas de moda  e das programacións favoritas, facéndose  acreedora da estima de cantos  a coñecen e tratan, pola súa simpatía e sinxeleza.

Esta xentil sarriá , que á súa beleza une a preparación  e ampla visión de miras propias da muller moderna, fai sempre  gala da súa  sarrianidade , sendo a  máis activa  embaixadora  dos nosos valores, alí onde se encontra , colaborando desinteresadamente  en cantos eventos sociáis e culturáis da comarca se lle pide a súa presencia.

*  Copresentadora de Luar.Temporada 98  /99.TVG.

*  Presentadora Galas Xacobeo 99.- Viaxdeiros na lembranza.- Pontevedra.TVG,

*  Concertos Pop-Rock. Praia de Baltar -Sanxenso.TVG

*  Presentadora "  Galicia Cidade Única "  Vilalba.  Verán do 2000.- TVG

*  Presentadora " Mar a Mar" . Catro  galas desde Cambados a  Sada ( Xunto con  Xosé Luis Blanco Campaña ).TVG

*  Presentadora magazine  nocturna para  a Asociación Galega de Televisións  Locáis ( 14 televisións  ) ASGATEL.  Veráns 2000 e 2001

**  Condutora  espacio de moda  Programa "Tardes  de Verán "  Produtora Getmusic  para TVG.  Verán 1998

*  Colaboradora en Tertulia  Programa "Tardes de Verán " . Produtora Gestmusic  para TVG. Verán 2000

*  Presentadora  de "Desde Galicia para o mundo". Ano 2000.  Sete programas  en TVE-2 

Ten participado en pasarelas  en " Moda  do Norte " . Portugal / Noviaespaña- Barcelona / Ifema Madrid /  Gala de la Piel Galicia / Campus Stellae- Galicia  / Pontus Veteris ( Galicia ),

Representante  da nova Galicia que se abre ao século XXI , Sonia López Sánchez  amosa de cote os seus sentimentos de sarrianidade e galeguidade , razóns que moveron  á Comisión de Festas e ao Concello  a propoñela  como pregoeira  do San Xoán 2002  e darlle o nomeamento de " Tamborileira Municipal de Honra" , ao que se fan acreedores  que con san  orgullo  fan a loa  da súa Sárria nadal.

************************************************************************************** 

                                                 PREGOEIRA DO SAN XOÁN  2005

                                                    CARMELA GONZÁLEZ RUIZ    

Carmela González Ruiz, creadora e  dinamizadora do Centro Cultural "Meigas e Trasgos" -CIT  desenvolvéu unha  actividade plena  e enriquecedora da vida social e cultural sarriá, durante varios lustros, levando adiante co seu contaxioso entusiasmo moitas programacións que hoxe conforman o noso quefacer colectivo.

As festas do San Xoán, baixo o seu impulso persoal , enriquecéronse coas actuacións da  Coral Polifónica ,  coa presenza dos grupos de gaiteiros  e das " Burbuxiñas"  ( cestiños con flores e arcos floridos ) e "Garulaxe de Sárria"  no desfile procisional, cos seus pasarrúas e certames de gaitas, coas actuacións dos grupos de danza en " La Unión" , cos días de exaltación do traxe galego, co "Carreto"  cos carros engalanados, con mostras e exposicións  de antigüidades ou a inesquecible ".... Sárria de onte a hoxe", que foi o xermolo do Arquivo Histórico Comarcal...

Foi ademáis  impulsora de iniciativas como a de " Embelecer Sárria" , que conseguiu  que moitas amas de casa adornasen con flores as fachadas das súas casas, as  actuacións coráis e de música popular da Romaría  da Virxe dos Remedios, as Xornadas Gastronómicas ( porco, cabrito, troita.... ), as Cabalgadas de Reis. o Antroido na Rúa, a " Noite Meiga" , ciclos de conferencias, aa Bienáis de Arte, os certames literarios e de fotografía,

Ao  seu persoal  e teimudo empeño   débese o achar fondos para a adqusición dun terreo  e a constución, no Chanto, do Lar Social, onde se pode visitar  un Museo que recolle a obra de moitos artistas galegos.

Animada en todo momento  polo apoio do seu esposo  don Álvaro López-Vizcaíno Rodríguez,  a súa presenza en actos benéficos, culturáis e de participación cidadá  fixeron dela obrigada referenza ao falar de Sárria.

Autora da música e letra de " Galicia ten..."  declarada himno oficial do Concello, ben merece o agradecemento  dos sarriaos  pola súa entusiasta adicación a "facer Sárria",

A Pregoeira  do San Xoán 2005, dona Carmela, contribuiu  como poucos  ao afianzamento da nosa sarrianidaDE,

Nota.- Foi concelleira e tenente de alcalde en Sárria. É da súa autoría a cantiga que acompaña á moi recoñecida "Danza da Noite Meiga.

                                   ************************************************************************************** 

     PREGOEIRA DO SAN XOÁN  2010 E TAMBORILEIRA MUNICIPAL DE HONRA

                                    PILAR HOMBREIRO DE LA TORRE  

Dona Pilar Hombreiro de la Torre nacéu en La Habana, filla de emigrantes galegos,  sendo a súa nai natural de Maside, o que explica que aquí asentase.

Con moito esforzo, adicación  e sentido da responsabilidade  seguiu os estudos de comadrona  e practicante na Universidade  de Santiago , denominacións que hoxe sonan arcaicas ao seren  sustituidas  terminoloxías moito máis asépticas  e en nada definidoras  do que foi o seu traballo cotián  a cabalo do apostolado  e dun altruismo hoxe menos patente . Só con vinte anos  consegue praza  na vila de Sárria , onde, agás  un curto período de excedencia, alcanza 45 anos de exercizo profisional.

Aquela Sárria atrasada e chea de prexuizos acolle con certa desconfianza a presenza dunha muller nova, que ama a súa profisión e ten que loitar  contra as limitacións mentáis daqueles a quen ofrece o seu ben facer,

Son anos de recorrer congostras , de asistir  a parturentas e enfermos, en curtirse  en evacuacións  de urxenzas con rudimentarios medios, loitando contra a distancia  e a falta de colaboración , recorrendo a pé  as parroquias e lugares máis afastados, ao tempo que, con sucesión de horas boas  e horas acedas vai xurdindo unha familia  á que  hai que furtarlle horas, porque os nacementos  e as doenzas non teñen horario.

Milleiros  de nenos e nenas son recibidos por dona Pilar, porque aínda non hai un sistema  hospitalario xeralizado, e as clínicas particulares  quedan lonxe, nas cidades, e non son asequibles para todos. No seu labor colabora e goza da enteira confianza dos médicos sarriaos, participando nas campañas de vacinación, que permiten a erradicación  de moitas enfirmidades  que neses tempos duros da posguerra son azoute para as familias  e se ceban en moitos daqueles nenos  e nenas  que saudóu ao nacer e facendo un labor de seguimento nos doentes nas longas convalecencias nos domicilios particulares da vila e da máis afastada das aldeas da comarca.

Poucos profesináis poden presumir de ter  axudado a nacer a membros de tres xeracións  familiares. O longo vínculo de 45 anos de traballo ben feito, permite a dona Pilar, ser testemuña activa na chegada  á vida de milleiros de sarriaos.

Os tempos mudaron e a asistencia aos partos e a axuda aos enfermos tomaron outros roteiros  : Centros de Saúde, Hospitáis  e clínicas con medios  materiáis  e labor en equipo  sustitúen  ao case heroico labor persoalizado dos vellos profesionáis , e por iso, na historia de Sárria , dona  Pilar Hombreiro de la Torrel, sen dúbida, figurará  como a persoa  que máis veciños e veciñas axudóu a traer ao mundo, o que non é pequeno mérito, se temos  en conta a carencia de medios coa que tiveron que loitar os profesináis da medicina atá que se abriron mentes e camiños e se xeralizóu un sistema público de saúde aberto  a todos os cidadáns.

Neste ano 2010  recibe o nomeamento  de Tamborileira Municipal de Honra como expresión de agradecemento  de todos aqueles nenos e nenas nados nas catro décadas e media do seu exercizo profisional como " comadrona " , e porque nos anos da divulgación da penicilina e doutras medicacións que permitiron salvar tantas vidas, como " practicante ", entróu a todas horas, do día e da noite,  en miles de fogares, onde tamén levóu adiante o seu labor didáctico  de dar normas de conduta e normas de mellora da saúde individual e colectiva.

Ser muller e profisional  activa, neses xa lonxanos anos de escurantismo e prexuizos, dá duplo mérito ao seu labor.Dona Pilar Hombreiro de la Torre abríu camiño a cantos despóis dela asumen o labor que ela inicióu , cando era unha "rapaciña", madura, seria e responsable, á que aínda lle faltaban  cinco anos para a súa maioría de idade legal-

                   Eran outos tempos. Grazas.                                           ( XAFA )

************************************************************************************

************************************************************************************* 

                       

Comentarios

Publicacións populares