SANTA MARÍA DE ORTOÁ ( SÁRRIA ) 1761

                          SANTA MARÍA DE ORTOÁ ( 1761)

A parroquia de Santa María de Ortoá. no Parttido de Sobre da Riba, da Xurisdición e Marquesado de Sárria, agás  algunha casa dependente do Couto de Belante, estaba formada polos lugares de Santa Marta, A Cruz.  Barreiros , Nabais/Nabás, A Nogueira. Rosende,Ortoá e casas en A Labrada ( outras casas da Labrada pertencían a Meixente-

O Camiño de Santiago, pasado O Mesón ( Maside ) e polo Pontón de Santa Marta ou do Río Vao, atravesaba Santa Marta " do Camiño Francés", A Cruz. , Barreiros "do Camiño Francés" e Nabais , seguía por Mouzós ( Meixente ) cara o Chao de Domiz, onde confluía o ramal  de Vilei-Mercado da Serra. En Santa Marta houbo un hospital de pelengríns e unha capela, e houbo tabernas en Barreiros e Santa Marta.

Tamén atravesaba a parroquia o Camiño Francés de Lugo a Monforte de Lemos. que dende Goián e a Venda de Lama de Caque, pola Airexe e Barreiros seguía cara o Mercado da Serra.

O Camiño de Sárria ao Pàramo, dende Maside, atravesaba a  parroquia pola parte norte   e polo Monte de  San Marco e Castromeixe seguía até Trebolle-

En 1761 as familias moradoras na freguesía eran as seguintes

01.- BALTASAR FERNÁNDEZ, casado, de 23 años, 1 fillo menor, 2 irmás menores ( 5 persoas )

02.- CAETANO RODRÍGUEZ ,  casado, de 36 anos, 4 fillas, 1 fillo menor , 1 irmá  (  8 persoas )

03.- DOMINGOS LÓPEZ,  viuvo, maior, , 3 fillos ( 1 deles casado ), 1 irmá (  6 persoas )

04.- DOMINGOS DE BARXA,  casado, de 50 anos, 1 xenro casado. de 40 anos  con 2 fillos menores(  6 persoas )

05- GREGORIO LÓPEZ, casado, de 50 anos ,  3 fillas, 1 fillo menor (  6 persoas )

06.- GREGORIO ARES , casado, de 36 anos, 6 fillos menores, a nai ( 9 persoas )

07.- XOSÉ ARIAS, casado, 38 anos, 4 fillos menores ( 6 persoas )

08-  XOSÉ LÓPEZ BARREIROS,  casado, de 50 anos,  4 fillos menores (  6 persoas )

09-  XOSÉ LÓPEZ LABRADA , casado, de40 anos, 7 fillos menores ( 9 persoas)

10,. XOSÉ RODRÍGUEZ,  casado, de 36 anos, 3 fillos menores, 1 irmá ( 6 persoas )

11.- MANUEL VÁZQUEZ,  casado, de 40 anos,,  3 fillos menores (  5 persoas )

12.- PEDRO LÓPEZ LOSADA, casado. de 60 anos,  2 fillos maiores,  1 filla, 1 criada (  6 persoas )

13.- PEDRO VÁZQUEZ, solteiro, de 40 anos, 2 irmás, 1 irmán de 30 anos e 1 tío de  50 anos ( 5 persoas)

14.- SALVADOR GONZÁLEZ, casado, de 40 anos 5 fillos menores ( 7 persoas )

 NOTAS : Os apelidos ARES e ARIAS eran utilizados indistintamente,

O posuedor da Casa de Barreiros, antecesor da Familia Fernández ( os de Antón de Marcos ), Xosé López "Barrerios" posuía  unha casa terrea  ( foral do Mosteiro da Madalena de Sárria ) de 200 varas en cadro ) que lla arrendara Pedro López Losada . Gado: 1 vaca e 1 tenreira. 

                                                   Edificios relixiosos

A igrexa  parroquial  de Santa María de Ortoá  era o lugar de enterramento dos frugueses en foxas abertas no interior do templo.

Na  Idade Media houbo un mosteiro en Santa María de Ortoá e outro máis  en San Salvador de Rosende  ( entre Páramo e Barbadelo), tamén coñecido como San Salvador de Nespereira, que acabaron dependendo do Mosteiro de Barbadelo. En Santa Marta houbo un Hospital-Capela, e as súas casas estaban vencelladas á Encomenda de Portomarín e ao Hospital de San Marco de León, e debían foros a Santa María Madalena de Sárria e ao Curato de San Salvador de Sárria.

                                            Emolumentos do Común

En 1761 os psuedores de bens e dereitos en Santa María de Ortoá eran os seguintes:

01.Agostiño  Arias ( de Santiago de Barbadelo) 02.-Bieito Vázquez 03.-Baltasar Fernández ( *) 04.- Caetano Vázquez ( *) 05.- Domingos Rodríguez 06,.Dmingos López ( *) 07.- Dmingos da Barxa 08,. Francisco Rodríguez 09.- Gregorio Fernández 10.- Gregorio López ( *) 11.- Gregorio Quinteiro ( de San Pedro de Maside ) 12.- Gregorio Arias  ( *) 13.-. Xosé Arias ( *) 14.-Xosé Lóprz Barreiros ( *) 15.- Xosé López Labrada (*) 16.-  Xoán de la Vega ( de San Pedro de Maside ) 17.- Xoán Toirán ( de San Pedro de Maside ) 18.- Xoán Arias ( de San Pedro de Maside ) 19.- Xosé Vázquez ( de San Pedro de Maside ) 20.- Xosé Rodríguez ( *) 21,..- Manuel Vázquez ( *) 22.- Xosé Fernández ( de San Pedro de Maside) 23.-Matías Arias 24,. Manuel Fernández ( de San Xulián de Meixente ) 25.-Miguel López ( de San Pedro de Maside) 26.- Mario López ( de San Pedro de Maside ) 27.- Miguel Lópz ( de Santiago de Barbadelo )  28.- Pedro López Loada ( *) 29.-Pedro Lóper ( de San Pedro de Masidde ) 30.- Pedro Vázquez ( * ) 31.- Salvador González ( *) 32.-Sabina Arias 33.-Santiago López ( de San Pedro de Maside )  34.- Silvestrre López  ( de San Xulián de Meixente ) 35.-Emolumentos do Común.

O 59 por cento ( 59 %) dos titulares de bens en Santa María de Ortoá eran forasteiros,

NOTA;  Aquelas persoas que queran formar a árbore xenealóxica derivada de persoas relacionadas con Santa María de Ortoá  poden obter os datos anteriroes a 1871 consultando os libros parroquiais  no Arquivo Diocesano de Lugo ( Pazo Episcopal-Praza de Santa María ),

Os datos posteriores a 1870 obran no Rexistro Civil de Sárria  ( Rúa Maior 1  ) - partidas de nacemento, casamentos e defunciós. Os asentos de 1950 en dainte están informatizados,