O CENTRO REPUBLICÁN DE SÁRRIA ( 1931 / 1934 )

                    O CENTRO REPUBLICÁN DE SÁRRIA (  1931 / 1934 )

                                                                                                   Andrés  Páramo Casas

Esta Asociación  foi creada  o 27 de decembro de 1931.  Xosé Páramo  foi o primeiro presidente e os socios  pagaban entre 50 céntimos e 10 pesetas de cota.

Con domicilio  social na Avenida da República , sem número ´hoxe Rúa da Liberdade  24 - e no mesmo edificion onde estivo até o ano 1931  a sociedade recreativa A Unión e dende aquel ano  a tamén constituída  sociedade recreativa "Círculo Sarriano" ( por una escisión de A Unión ), constituiuse  o 27 de decembro  a denominada ASOCIACION CENTRO REPUBLICANO DEL PARTIDO JUDICIAL DE SÁRRIA, segundo datos que figuran  no Arquivo Histórico Comarcal.

O 13 de decembro  fora aporbado o seu regulamento e a Xunta Direitiva Provisoria. O 28 de agosto de 1932 , coa asistenza de delegados parroquiais , foi elixida a Xunta Direitiva de modo definitivo. A asociación  denominábase  a ela mesma  de carácter cívico, social e agrario.

XOSÉ PÁRAMO LOSADA foi o seu primeiro  presdiente, XULIO GONZÁLEZ TEIJEIRO, o vicepresidente, PEDRO GARCÍA ARCAS , o segredario, DALMIRO GONZÁLEZ ZAERA , o tesoureiro e MANUEL MACEDA , vicetesoureiro. CASIANO PÉREZ-BATALLÓN, VICENZO PÁRAMO LOSADA, MANUEL PARDO e DOSITEO PIÑEIRO   eran os vogais.

Os socios pagaban  unha cota entre 50 céntimos e 10 pesetas, cada un segundo as súas posiblidades económicas, e tiñan dereito  a seren electores e elexibles  para todos os cargos sociais  e a utilizar todos os servizos  do domicilio social. Tamén dispoñían  de asistenza médica  e xurídico-administrativa  e tamén ensino agropecuario.

Os fins da asociación son a defensa da Republica , das súas leis e institucións  e a defensa dos  intereses  económicos e sociias  da Rexión Galega, así como o fomento da cultura e a riqueza agropecuaria.

O Centro  non está  no seu comezo adherido a ningún partido polirtico. aínda cando declara  a súa conformidade  coa Federación Republicana Gallega ( ORGA ), en canto esta ten por obxecto  os seus mesmos fins  e en especial a figura do seu líder , Casares Quiroga.

O Centro conmemorará  efemérides  de especial significación  como o     14  DE ABRIL e o     17 DE FEBREIRO . A súa maior actividade  coincide  coas vísperas  de eleccións. En 1932 recibe a visita do galeguista CASTELAO , o que supón  un grande acontecemento para os seus socios, 

O 29 de xaneiro de 1933  celebrarase a asemblea xeral do Partido Republicano Gallego ( ORGA ) - ao que xa está vencellado  o Centro Republicán do Distrito de Sárria para tratar asuntos referentes á organización  e funcionamento  A nova direitiva , logo de presentar  a dimisión  a anterior, quedou constituída da seguinte maneira: XOSÉ PÁRAMO ( presidente ),  XESÚS FERREIRO ( vicepresidente ), PEDRO GARCÍA ( segredario ), ANTONIO GONZÁLEZ MACÍA ( vicesegredario ), XULIO G. TEIJEIRO ( tesoureiro ), MANUEL MACEDA, MANUEL PARDO e RICARDO NÚÑEZ ( vogais ). A esta reunión asisten os comités  municipais e parroquiais que pertencen ao partido.

Dende o  6 de febreiro de 1933  o Centro administrará  e editará un órgano ou periódico  denominado LOITA ,  cuxo primeiro número se decanta polo Estatuto de Autonomía.

A publicación terá unha grande difusión  en todo o partido xudicial.   Publicase os día 6 e 20  de cada mes ao prezo de 10 céntimos .   Conta cun bon número de colaboradores foráneos  entre os que destacan VILAR PONTE   e locais como RICARDO NÚÑEZ, ELADIO LÓPEZ MUÑIZ, PEDRO CAMARERO, PEDRO GARCÍA , VICENZO PÀRAMO, MANUEL DURÁN ( presidente da Agrupación Socialista ),  O direitor  é delegado da Xunta Diretiva do Centro, ANTONIO PÀRAMO SÁNCHEZ.

                                                         DISOLUCIÓN

En abril de 1934  disolverase este Centro Republicán  ao se integrar a ORGA  no novo partido de Izquierda Republicana liderado por Manuel Azaña , cuxo domicilio pasará a estar  na Rúa Diego Pazos nº 48 ( antiga Casa  da Pega ). 

Os republicáns prosélitos  de certos partidos minritarios  sentíronse representantes  duns principios de representación social  e dunha moral publica incompatible  cos principios monárquicos.  Ao seren reducidas as  súas posiblidades de intervir  decisivamente  en política  foron creando casinos,  circos e centros republicáns  dende o ano 1895  para manteren  unha relación habitual  entre correlixionarios.  Estas asociacións, entre as que se contra o Centro Republicán  de Sárria,  foron ao tempo que lugares de discusión politica , sociedades recreativas  onde se celebraban banquetes  e efemérides de especial significación.